H BYZANTINH ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΑΓΝΟΥΝΤΑΣ (ΤΟΥ 11ΟΥ ΑΙΩΝΑ) ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΑΥΡΟ (4)

Συνέχεια από (3)

VatopaidiFriend: Η Μονή της Παναγίας Αγνούντας είναι ένα κυριολεκτικά πανέμορφο και γραφικότατο μοναστηράκι πάνω σε έναν κατάφυτο λοφίσκο δίπλα στο δρόμο από την Κόρινθο στην Επίδαυρο. Η επίσκεψη σε τούτο το μικρό στολίδι της Ορθοδοξίας είναι μια ιδιαίτερη εμπειρία. Υπάρχει μια τελείως διαφορετική ατμόσφαιρα εκεί. Τα γήινα τερακόττα χρώματα σε πάνε κατευθείαν στην Κάτω Ιταλία. Οι κάκτοι που αναρριχώνται στο κτίριο της μονής και τα κελλιά παλαιών ασκητών προσθέτουν ακόμα περισσότερο στην εξωτική ατμόσφαιρά της. Η αρχιτεκτονική της εκκλησίας της μονής, που είναι αφιερωμένη στην Παναγία, είναι κάτι το μοναδικό. Η υψηλή, σε σύγκριση με το μήκος και το πλάτος της, οροφή της είναι κάτι που δεν το συναντάς συχνά. Το εσωτερικό του ναού, με τις εκπληκτικές μεταβυζαντινές τοιχογραφίες του, χαρακτηρίζεται από ένα κλίμα υπερβατικό και μυστηριακό. Πραγματικά, όταν πάς σε αυτό το μοναστήρι, είναι σαν να μεταφέρεσαι δέκα αιώνες πίσω. Επίσης αναφέρουμε πως στην μονή φυλάσσεται ως πολύτιμος θησαυρός η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Αγνούντας, μέσω της οποίας επιτελούνται πάμπολλα θαύματα. Δεν είναι καθόλου τυχαίο που πολύς κόσμος, και από την Αθήνα ακόμα, επιλέγει αυτό το μοναστηράκι για να κάνει εκεί τις βαφτίσεις των παιδιών τους. Το μόνο που έχετε να κάνετε, είναι μια εκδρομούλα να πάτε να το δείτε από μόνοι σας. Σας το συστήνουμε κατηγορηματικά!!!

4. Τα πρώτα χρόνια 

Σ’ αυτόν τον απόμερο τόπο όπου σμίγει η Επιδαυρία με τη Σολυγεία, ήρθαν οι πρώτοι αναχωρητές μοναχοί για να ασκητέψουν και να αφοσιωθούν στον πνευματικό τους βίο, περιτριγυρισμένοι από βράχους και λαγκάδια. Τα ονόματα τους δεν έφθασαν ως έμας ούτε ο χρόνος εγκαταστάσεως τους. Οι μοναχοί αυτοί έχτισαν τα ασκητήριά τους, τα περιτείχισαν και ύψωσαν ένα κάστρο του Ελληνισμού και της Χριστιανοσύνης, με επίκεντρο το καθολικό της Μονής, ένα θαυμαστό έργο της Βυζαντινής Αρχιτεκτονικής.

Επειτα έπιασαν να ημερώνουν τον γύρω άγριο τόπο. Έγιναν ταπεινοί εργάτες της γης, για να εξασφαλίσουν το ψωμί τους με τον κόπο και τον ιδρώτα τους.

Μπήκαν στους απάτητους λόγγους και στις μικρές κοιλάδες, καθάρισαν τη γη από τους κάθε λογής θάμνους, τα αγκάθια και τις πέτρες. Έπειτα έσπειραν, φύτεψαν, κέντρωσαν τα άγρια δέντρα. Γύρω από τη Μονή σχηματίστηκαν μικροί στην αρχή γόνιμοι αγροί και ελαιώνες, που χρόνο με το χρόνο πλήθαιναν.

Τα λίγα μοναστηριακά αιγοπρόβατα που έβοσκαν στις πλαγιές, έγιναν πολυάριθμα κοπάδια. Χάρις στους πρωτοπόρους μοναχούς-ξωμάχους της Αγνάντας, οι άγονοι γύρω θαμνότοποι και τα πετροχώραφα, μεταμορφώθηκαν στα επόμενα χρόνια σε εύφορες εκτάσεις και απέραντα ελαιοστάσια.

5. Χρονολόγηση της Μονής 

Για το χρόνο που κτίσθηκε η Μονή και το όνομα του ιδρυτή της, δεν υπάρχει κάποια πληροφοριακή επιγραφή ή άλλη γραπτή μαρτυρία, όπως συνηθίζεται στους παλαιούς χριστιανικούς ναούς και στα καθολικά των μονών. Οι εκτιμήσεις των ειδικών που έχουν ασχοληθεί με τη χρονολόγηση της, παρουσιάζουν πολύ μεγάλη χρονική διάσταση.

Ο νεώτερος κώδικας της Μονής (1919) γράφει σχετικά ότι «περί του ιδρυτού και του κτίτορος της ιεράς Μονής Αγνούντος… ουδέν είναι θετικόν και βέβαιον». Στη συνέχεια παραθέτει ενδείξεις που πιθανολογούν ότι ο Ναός κτίσθηκε μεταξύ 6ου και 8ου αιώνα. Κατά την επικρατέστερη πάντως άποψη στην οποία συγκλίνει η πλειονότητα των μελετητών, ο Ναός είναι κτίσμα του 11ου αιώνα.

Η γνώμη αυτή στηρίζεται κυρίως στο χάραγμα που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της αψίδας του ιερού και γράφει:

 

,ςφλζ=(6538)

+ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ

ΓΑΒΡΙΗΛ

Ι. ΜΟΝΗΣ ΠΑΝΑΓΝΟΥ ΜΗΤΡΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ

Η χρονολογία αυτή από κτίσεως κόσμου, αντιστοιχεί στο χριστιανικό έτος 1030 ή 1029, αν υπολογίσουμε τον Σεπτέμβριο ως πρώτο μήνα του έτους, όπως συνήθιζαν οί Βυζαντινοί.

Άλλο επίσης χάραγμα που θα δούμε στο σχετικό κεφάλαιο, φέρει χρονολογία, ςχξς’ ( = 6666= 1 158). Υπάρχουν ακόμη και άλλα χαράγματα σε διάφορα μέρη του Ναού ή σε κελλιά που μαρτυρούν ότι η Μονή είναι παλαιότερη και οπωσδήποτε προϋπήρχε της Τουρκοκρατίας. Στο ίδιο συμπέρασμα μας οδηγεί και ο φρουριακός χαρακτήρας της Μονής.

Συνεχίζεται…