Οι κότες

Εκτροφή κοτόπουλων Τις κότες πρέπει να τις βάζουμε σε κοτέτσι θερμό καλά κλεισμένο και που να το φτάνει ο καπνός του σπιτιού. Στους τοίχους του κοτετσιού κάνουμε τις φωλιές για να γεννούν οι κότες, από σανίδες και από κάτω στρώνουμε άχυρα για να μην πέφτουν σε σκληρό μέρος τα αυγά και σπάζουν. Μπήχνουμε δε και ραβδιά στους τοίχους για να κουρνιάζουν οι κότες. Στις κότες βάζουμε να τρώνε φάρο βρασμένο ή κεχρί ή πίτουρα ή ήρα από σιτάρι. Αυτή είναι η καλύτερη τροφή. Επίσης τους βάζουμε και χλωρά φύλλα από τριφυλλόκλαδο που τις κάνουν πολύ γόνιμες. Όταν κάνουν αυγά οι κότες πρέπει να προσέχουμε να μην τρώνε τσίπουρα γιατί γίνονται στείρες. Τις κότες που τρώνε τα αυγά τις ξεσυνηθίζουμε με τον εξής τρόπο. Βγάζουμε το ασπράδι του αυγού και στο κρόκο μέσα βάζουμε γύψο υγρό που θα κοκαλώσει. Και έτσι όταν λιχουδέψουν να φάνε το αυγό δεν θα βρίσκουν τίποτα και γρήγορα θα κόψουν την συνήθεια να τρώνε αυγά. Οι κότες γίνονται παχύτατες όταν τις έχουμε μέσα σε κοτέτσι σκοτεινό και ζεστό και τους μαδήσουμε τα μεγάλα φτερά. Τους δίνουμε δε να τρώνε κιθαράλευρο ζυμωμένο με νερό. Άλλοι τους δίνουν κριθάρι και αλεύρι από ήρα ή κριθάρι και σπόρο λιναριού μαζί με αλεύρι από αφρυγάνιστο κριθάρι. Άλλοι βάζουν και αλεύρι και μερικοί χύνουν και κρασί μέσα. Άλλοι μουσκεύουν σιτάλευρο σε κρασί και το δίνουν στις κότες. Οι περισσότεροι τις τρέφουν με κεχρί. Όποιος θέλει να κάνει κότες πρέπει να διαλέξει αυτές που γεννάνε πιο πολύ. Καταλαβαίνουμε τις πιο πολύγονες από την πείρα και άλλα σημάδια. Γενικά οι ξανθωπές κότες και όσες έχουν μονά δάχτυλα και μεγάλα μάτια και λειρί ορθό, καθώς και όσες έχουν μαύρα φτερά και είναι μεγαλόσωμες, μπορούν εύκολα να κρατούν τα κοκόρια από πάνω τους και γεννοβολούν καλύτερα και κάνουν μεγάλα αυγά, από τα οποία βγαίνουν και μεγάλα πουλιά.

Τα κοκόρια πρέπει να είναι το 1/6 από τις κότες. Αναπαραγωγή Τα αυγά πρέπει να τα παίρνουμε αμέσως μόλις γεννήσουν και να τα βάζουμε σε δοχεία με πίτουρα. Όταν θέλουμε να κλωσήσει η κότα στρώνουμε καθαρά άχυρα στη φωλιά της και βάζουμε ανάμεσα και ένα σιδερένιο καρφί. Καθώς λένε τούτο την προφυλάγει από κάθε ζημιά. Στις καλές κότες βάζουμε όχι περισσότερα από 23 αυγά, στις καλύτερες λιγότερα, ανάλογα με την δύναμή τους. Πάντοτε όμως πρέπει να είναι μονός ο αριθμός των αυγών και να αρχίζει το κλώσσημα όταν μεγαλώνει το φεγγάρι, δηλαδή από την πρώτη ημέρα έως της 14 του σεληνιακού μηνός. Για κλώσσημα πρέπει να βάζουμε αυγά που έχουν γεννηθεί από την εποχή που αρχίζει να φυσάει ο ζέφυρος έως την φθινοπωρινή ισημερία. Δηλαδή από της 20 του Φεβρουαρίου έως της 5 Οκτωβρίου. Για αυτό τα αυγά που γεννιούνται αυτή την εποχή τα χωρίζουμε για να τα βάλουμε στην κλώσα. Όσα αυγά γεννιούνται πριν ή μετά την εποχή αυτή είναι ακατάλληλα για κλώσημα, όπως και όλα τα πρωτότοκα. Γιατί είναι άγονα ή είναι ατελή τα πουλιά της. Η καλύτερη εποχή για το κλώσσημα, είναι η Ανοιξιάτικη ισημερία, δηλαδή από τις 6 του Απρίλη. Πρέπει δε να βάζουμε κλώσες τις κότες που είναι προχωρημένες σε ηλικία γιατί γεννούν λιγότερο και όχι τις νέες και γερές που μπορούν να γεννούν. Οι καλύτερες για το γεννοβόλημα κότες είναι οι χρονιάρικες, ιδίως όμως οι δίχρονες. Δεν πρέπει να βάζουμε για κλώσες τις κότες που έχουν από πίσω νύχι σαν του πετεινού, γιατί τρυπούν τα αυγά. Αφού βάλουμε τα αυγά στη φωλιά, μπάζουμε μέσα και την κότα και την κλείνουμε για να τα ζεστάνει όλη την ημέρα και όλη τη νύχτα. Το πρωί και το δειλινό ανοίγουμε τη φωλιά και βάνουμε στη κλώσα τη συνηθισμένη τροφή και νερό και κατόπι πάλι την κλείνουμε. Όσες κότες δεν μπαίνουν μόνες τους στη φωλιά τις αναγκάζουμε να μπουν. Τα αυγά τα καταλαβαίνουμε αν έχουν πουλί εάν τα κοιτάξουμε στον ήλιο, αφού τα κλωσήσει η κότα 4 ημέρες. Αν φαίνονται μέσα κλωστές και σαν να έχει αίμα, το αυγό θα κάνει πουλί. Αν όμως το αυγό είναι διαφανές, θα είναι άγονο και πρέπει να το αντικαταστήσουμε με άλλο. Δεν πρέπει να φοβόμαστε ότι θα χαλάσουν τα αυγά αν τα στριφογυρίσουμε σιγά-σιγά πολλές φορές. Γιατί από αυτό δεν παθαίνουν καμιά βλάβη. Την ίδια ημέρα δεν πρέπει να βάζουμε μόνο μία κότα να κλωσήσει αλλά 3 ή 4 μαζί. Και τα πουλιά που βγαίνουν πρέπει να παίρνουμε από την κάθε κλώσα και να τα δίνουμε σε εκείνη που έβγαλε λιγότερα πουλιά. Τα αυγά της τελευταίας αυτής, όσα δεν έχουν βγάλει πουλιά, τα μοιράζουμε στις άλλες κότες που κλωσάζουν ακόμη, για να ζεσταθούν μαζί με τα άλλα και να βγάλουν πουλιά. Στην κότα αυτή που έβγαλε τα λιγότερα δε πρέπει να δίνουμε περισσότερα από 30 κλωσσόπουλα. Τις κότες τις πειράζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο το κρύο. Τα αυγά τα δοκιμάζουμε αν είναι καλά με τον εξής τρόπο. Τα βάζουμε στο νερό και όσα είναι λειψά μένουν από πάνω και είναι άχρηστα, όσα δε είναι γεμάτα πάνε στον πάτο. Δεν πρέπει να κουνάμε τα αυγά για να τα δοκιμάσουμε, γιατί με το κούνημα χαλάει το έμβρυο που έχουν μέσα τους. Μερικοί βάζουν στις κότες να κλωσήσουν και ξένα αυγά. Η κότα κλωσάζει αυγά του φασιανού, όπως και τα δικά της σε 21 ημέρες. Του παγωνιού και της χήνας σε 29. Πρέπει επομένως να λογαριάζουμε, όταν βάνουμε στην κότα τέτοια αυγά ότι θα τα κλωσήσει 7 ή 8 ημέρες ύστερα από τα δικά της. Πως τρέφονται τα κλωσόπουλα Στα κλωσόπουλα τις πρώτες 15 ημέρες δίνουμε την εξής τροφή. Αλεύρι με σπόρο από κάρδαμο μουσκεμένα σε κρασί και νερό. Θυμιατίζουμε δε και το κοτέτσι με ένα από τα φάρμακα που διώχνουν τα ερπετά. Έως τις 40 ημέρες τα πουλιά πρέπει να είναι πάντα κάτω από σκεπή και σε πάρα πολύ ζεστό κοτέτσι, γιατί τα πειράζει πάρα πολύ το κρύο.