Proxima Centauri: Εγγύτατος στον άλφα του Κενταύρου
9 Αυγούστου 2014
Ο άλφα του Κενταύρου φωτογραφημένος από το διαστημικό τηλεσκόπιο Χάμπλ (Φωτ.: NASA)
Στα οπτικώς διπλά αστέρια ανήκει και το σύστημα του Rigil, του λαμπρότερου αστεριού στον αστερισμό του Κενταύρου, το άλφα Κενταύρου (α Cen), όπως λέμε. Είναι το πλησιέστερο στον Ήλιο, άρα και στη Γη, ζεύγος αστέρων.
Proxima Centauri Το αστέρι που εντόπισα στου Κένταυρου την άκρη, πιο κοντινό απ’ όλα Πρόξιμα το καλούν. Είναι ο γνωστός Εγγύτατος στον άλφα του Κενταύρου. Να προσεγγίσω, δεν μπορώ…, με όργανα τον βλέπω. Kαι αναμένω πάντοτε τη μαγική στιγμή… Δεν αναμένω, την ονειρεύομαι… την ονειρευόμουν πάντα… Για να μετρώ, να μην χαθώ… μες στις σκιές των άστρων.Ο πρώτος αστέρας έχει φαινόμενο μέγεθος m1 = 0,10, μάζα 1,14 της ηλιακής και διάμετρο D1 = 1,23 της ηλιακής διαμέτρου. Ο δεύτερος αστέρας με φαινόμενο μέγεθος m2 = 1,4, είναι αμυδρότερος του πρώτου, με μικρότερη μάζα ίση με τα 0,86 της ηλιακής και με διάμετρο D2 = 0,87 της ηλιακής διαμέτρου.
Γύρω από τα δύο μέλη του ζεύγους περιφέρεται σε απόσταση 2° 11΄ από το κέντρο μάζας των δύο πρώτων και ένα τρίτο αστέρι. Δηλαδή το σύστημα των άστρων του Rigil είναι τριπλό. Το τρίτο άστρο, που είναι για μας αμυδρότατο, αφού είναι ενδεκάτου μεγέθους, και το μάτι μας βλέπει μόνο μέχρι 6ου μεγέθους αστέρια, απέχει από το ζεύγος 100.000 αστρονομικές μονάδες, ενώ χρειάζεται 400.000 γήινα έτη για να συμπληρώσει μια πλήρη περιφορά γύρω από αυτό. Η παράλλαξή του είναι π =0,΄΄763, η μεγαλύτερη παράλλαξη που έχει ποτέ παρατηρηθεί και έτσι, το αμυδρό αυτό αστέρι, φασματικού τύπου Μ5 παρουσιάζει τη μικρότερη απόσταση από τη Γη από όλα τα αστέρια του ουρανού. Απέχει «μόνο» 1,31 παρσέκ ή 4,27 έτη φωτός ή 270.000 αστρονομικές μονάδες. Δηλαδή 270.000 φορές την απόσταση Γης – Ήλιου. Γι’ αυτόν τον λόγο καλείται Εγγύτατος Κενταύρου στα Ελληνικά ή “Proxima Centauri” διεθνώς. Ο άλφα Κενταύρου, ο πρωτεύων αστέρας του τριπλού ζεύγους, με λίγο μεγαλύτερη παράλλαξη π=0,΄΄760 βρίσκεται στην απόσταση των 1,315 παρσέκ.
Παρά το ότι ο αστέρας αυτός είναι ο Εγγύτατος σε μας, εν τούτοις και πάλι η απόστασή του είναι τεράστια. Μπορεί να λέμε ότι απέχει 4,27 έτη φωτός, αλλά το φως «τρέχει» με την ταχύτητα των περίπου 300.000 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Συνεπώς, αν θελήσουμε να προσεγγίσουμε αυτό το αστέρι με τις σημερινές ταχύτητες των διαστημοπλοίων μας, ας πούμε με ταχύτητα 11 Km/sec περίπου, τότε θα απαιτούνταν τουλάχιστον 116.000 γήινα χρόνια!
Πηγή: Στράτου Θεοδοσίου, Γήινα και Συμπαντικά: Αστρονομία, Μυθολογία, Χρόνος. Εκδόσεις ΔΙΑΥΛΟΣ (περισσότερα στο http://www.pemptousia.gr/?p=74434)
