Η Παράδοση σήμερα

Για να έχουν κάποια πράγματα ρόλο στη ζωή μας δεν είναι απαραίτητο να είναι χρηστικά ή επίκαιρα. Υπάρχουν και άλλες διαστάσεις. Η αναζήτηση επικαιρότητας στην Παράδοση θα ήταν μια άδικη προσέγγιση για όσα μπορεί να μας δώσει.

Η Παράδοση έχει ανέκαθεν έναν δικό της χρόνο. Είναι ό, τι καλύτερο διασώθηκε στους αιώνες. Το απόσταγμα του καλύτερου «προϊόντος» που είχαν να αφήσουν οι παλαιότερες γενιές. Σε μία αδιάσπαστη ιστορική και πολιτισμική συνέχεια του ελληνισμού, το παραδοσιακό τραγούδι και μάλιστα όχι μόνο η μουσική του, αλλά και ο λόγος του: ο λόγος του ανώνυμου λαϊκού ποιητή αποταμιεύει ολόκληρη την πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων. Αν διασώθηκε, διασώθηκε γιατί ήταν λόγος αληθινός και αυθεντικός. Ίσως δεν μπορεί να εκφράσει κανέναν σήμερα ένα παραδοσιακό τραγούδι, γιατί δεν απευθύνεται ούτε ανήκει σε αυτήν την εποχή, ωστόσο ως λόγος αλήθειας μας αφορά, όπως θα αφορά και σε κάθε εποχή.

Λέμε συχνά ότι η Παράδοση δεν είναι ή δεν πρέπει να είναι μουσειακό είδος. Ωστόσο σε μια κοινωνία που τα μουσεία και η ιστορική μνήμη θα είχαν πραγματικά τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να επιτελέσουν στην ψυχή και τη συνείδηση καθενός μας, τότε θα ήταν ζητούμενο η Παράδοση να μπορεί να λειτουργεί ως μουσειακό είδος. Να μπορεί να «μιλά» σιωπηλή, χωρίς προλόγους και επεξηγήσεις και χωρίς ψυχαναγκασμό να αποκτήσει κάποιο χρηστικό ρόλο στη ζωή μας. Να «εκτίθεται» αποκαλύπτοντας έναν ολόκληρο δεσμό αιώνων και να μπορούμε ως ακροατές να προτιμάμε να την ακούμε ευλαβικά, πολύ περισσότερο από το να προσπαθούμε, με ένα συχνά γραφικό πατριωτικό συναίσθημα που ασθμαίνει, να την αναβιώσουμε λες και έχει πεθάνει.

Στην πραγματικότητα έστω και αν το βίωμα από το οποίο γεννήθηκε το παραδοσιακό τραγούδι σήμερα δεν υπάρχει, ζει ωστόσο το αποκύημά του: ο καθάριος και απλός λόγος του, η γλώσσα του, που μέχρι σήμερα βρίσκεται στο στόμα μας. Αυτή ίσως είναι η πιο κραυγαλέα απόδειξη ότι το παραδοσιακό τραγούδι, όπως και όλη η Λαϊκή Παράδοση, είτε μέσω των εθίμων της, είτε μέσω των θυμοσοφιών και των παροιμιών της, ζει και αναπνέει ζωντανή έως σήμερα.

Νεκταρία Καραντζή
(Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Culturenow Mag, τεύχος 29)
Πηγή:  nektariakarantzi.blogspot.gr