Πώς γίνεται η αγιοκατάταξη των Νεομαρτύρων (Χρυσόστομος Παπαδάκης, Αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου)

[προηγούμενη δημοσίευση: http://bitly.com/1PFn2Gs]

Ο συνήθης όμως τρόπος, ο πιο θαυμαστός είναι η εκκλησιαστική συνείδησις. Είναι η εμπειρία της Εκκλησίας διά μέσου των αιώνων, διότι δι’ αυτής ομιλεί ο Θεός, γι’ αυτό και είναι αλάθητη. Είναι και φωνή του Αγίου Πνεύματος στις καρδιές του χριστιανικού πληρώματος. Η φωνή του Παρακλήτου που ήλθε την ημέρα της Πεντηκοστής “ίνα μείνη μεθ’ ημών εις τον αιώνα” και να οδηγεί την Εκκλησία “εις πάσαν την αλήθειαν”. Το Άγιον Πνεύμα αγιάζει τις ψυχές και τα σώματα των Αγίων. Αυτό επιλέγει τον χρόνο που θα πληροφορήσει περί της αγιότητος κάποιου προσώπου, είτε νωρίς είτε μετά από αιώνες. Αυτό επίσης είναι εκείνο το οποίο μέσα από την εκκλησιαστική σκηνή θα απορρίψει ό,τι είναι πλάνη.

Μετά δε ταύτα, τον λόγο έχει η τοπική Εκκλησία διά του επισκόπου της ως εγγυητού, ως ορατού σημείου της εκκλησιαστικής ενότητος της επαρχίας του και ενότητος της πίστεως περί της αγιότητος προσώπων. Εκείνος πράττει κατά τα οριζόμενα για να έλθει η επίσημη διακήρυξη της αγιοκατατάξεως. Τότε και η τιμή για την τοπική Εκκλησία, για ολόκληρη την επαρχία είναι μεγάλη, διότι δικά της τέκνα θα τιμώνται πανορθοδόξως και όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο. Είναι λάθος να μιλούμε για τοπικούς άγιους, ωσάν η δόξα τους να περιορίζεται στα όρια μιας επαρχίας. Ένας άγιος, είναι άγιος της οικουμενικής Ορθοδοξίας. Οι εικόνες του και η υμνογραφία του κυκλοφορούν παντού και μπορεί να τιμάται παντού. Χρεωστική όμως βάση της τιμής του είναι ο τόπος του.

Αυτά αφορούν και το πλήθος των Αγίων Νεομαρτύρων της ηρωικής αυτής πόλεως. Τώρα είχε έλθει το πλήρωμα του χρόνου για την επίσημη αναγνώριση των εθνομαρτύρων και ως Αγίων Νεομαρτύρων. Η καθυστέρηση λειτούργησε υπέρ. Διότι απέδειξε την ισχυρή τοπική ιστορική μνήμη, η οποία διέσωσε τον τρόπο του μαρτυρίου, δηλαδή την ομολογία πίστεως ενός εκάστου, μπροστά στο σπαθί του τυράννου που ζητούσε άρνηση της πίστεως για την απολογία του θανάτου και μπροστά στη φρικτή θέα των αιμάτων από τα σώματα των ήδη νεκρών.

Άκρως επαινετή είναι η επί τόσα χρόνια τιμή των ως εθνομαρτύρων. Έτσι διατηρήθηκε ζωντανή η ιστορική μνήμη. Η πρόσφατη όμως αγιοκατάταξή τους από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ήλθε να προσθέσει δόξα στη δόξα τους. Φωτοστέφανο πάνω από το στέφανο της δάφνης. Πήρε τη μνήμη τους και την έστειλε επίσημα παντού, για να προσλάβει οικουμενική λατρευτική διάσταση. Στη δε γενέθλια πόλη τους, τη Νάουσα, προσέδωσε μεγαλύτερη αίγλη μα και ιερότητα, αφού δεν είναι πόλη μόνο ηρωοτόκος αλλά και αγιοτόκος, πορφυρωμένη από το αίμα Νεομαρτύρων αγίων.

Ιδιαιτέρως όμως σήμερα εδώ, τιμούμε τους πέντε ιερείς, τους νέους Ιερομάρτυρες στο ναό – μαρτύριο. Έτσι ονομάζονται οι ναοί που αποτελούν τόπους μαρτυρίου ή τάφο μαρτύρων. Εδώ το αίμα τους αναμείχθηκε ως αίμα συμμαρτύρων αδελφών, αλλά και με το αίμα του Χριστού, αφού κατεσφάγησαν την ώρα της Θείας Λειτουργίας. Για την ιερατική οικογένεια της Ιεράς Μητροπόλεώς μας τούτη η μνήμη αποτελεί ευλογία και ευκαιρία αναζωπύρωσης του χαρίσματος της ιερωσύνης. Είναι πολύ ωφέλιμο το να συνειδητοποιούμε καθημερινά ότι η ιεροσύνη είναι από τη φύση της μαρτυρική. Οι άγιοι νέοι ιερομάρτυρες μας υπενθυμίζουν σήμερα τον πρώτο ύμνο που ψάλλεται την ώρα της χειροτονίας μας, όταν μας κρατούν από το χέρι άλλοι ιερείς και δίκην ιερού χορού κυκλώνουμε και προσκυνούμε το άγιο θυσιαστήριο. Γνωστός ο ύμνος, αλλά χαρακτηριστικός· “άγιοι μάρτυρες οι καλώς αθλήσαντες και στεφανωθέντες…” μας καλούν να αθλήσουμε καλώς, δηλαδή νομίμως κατά τον απόστολο Παύλο, που σημαίνει αφοσίωση εν υπομονή και υπακοή στο στάδιο της ποιμαντικής προσφοράς, χωρίς αυταρέσκεια, χωρίς αυτονομία, χωρίς τα πάθη εκείνα που υπαγορεύει ο αντίδικος διάβολος.

Οι τιμώμενοι άγιοι ήταν ομονοούντες και συμπροσευχόμενοι, έτοιμοι για τη μεγάλη θυσία. Έτσι διά του μαρτυρίου μετετέθησαν στο επουράνιο Θυσιαστήριο ως πρωτομάρτυρες με μέρος του εκκλησιαζομένου ποιμνίου τους.

Σεβασμιώτατε,

είθε η ευαρέσκεια των Αγίων Νεομαρτύρων της ηρωικής και ευλογημένης αυτής πόλεως να συνοδεύει διά βίου την αρχιερατεία σας. Είθε να ευλογούν οι άγιοι τους κόπους σας και να σας αξιώνουν να βλέπετε καρπούς, πολλούς και καλούς, τόσο στον ιερό κλήρο σας όσο και στο ευλαβές ποίμνιό σας. Αμήν.