Πεμπτουσία

Γεννήθηκε ο πανοσιώτατος αυτός ιερομόναχος στα Αρφαρά της Μεσσηνίας το 1882. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ηλίας Μουτεβέλης. Προσήλθε στην Καλύβη του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου της σκή­της της Αγίας Θεοπρομήτορος Άννης το 1898 και εκάρη μοναχός το επόμενο έτος. Το 1911 χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος και το 1912 ιερεύς, και προχειρίσθηκε Πνευματικός. Όπως αναφέρει περί αυτού ο μακαριστός Γέροντας Χερουβείμ, διακρινόταν για την πολλή σοβαρότητα, σύνεση και σιωπή του. Ήταν ένας μύστης της νοεράς προσευχής, λειτουργός του Υψίστου εξαίρετος και ευλαβής, συνομιλητής ταπεινός και καλός. Στις σχέσεις του με τους άλλους είχε για κρίκο την καλοκαγαθία. Ήταν ένας από τους στύλους της σκήτης. Τις νύχτες του τις περνούσε με ένδακρεις στάσεις και στεναγμούς αλαλήτους μετανοίας. Οι υποτακτικοί του τον έλεγαν νυκτοπούλι. Όταν ασθένεια σοβαρή, ...

Ιεροδιάκονος Διονύσιος Σταυροβουνιώτης Από τη Λευκωσία μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου διετέλεσε διάκονος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά και της μητροπόλεως Κιτίου. Διψώντας τη φίλη κάθε φιλόθεης ψυχής ησυχία έφθασε στην αγιορειτική, ησυχαστική, ασκητική κι ερημική σκήτη των Καυσοκαλυβίων, για να δρέψει το μέλι της αρετής στην Καλύβη του Αγίου Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους. Εκεί κείρεται μεγαλόσχημος μοναχός και μαθαίνει την ωραία τέχνη της αγιογραφίας, στην οποία αρίστευσε, όπως και της βυζαντινής μουσικής. Περί το 1875 επιστρέφει στην πατρίδα του και κατευθύνεται στην ερημωμένη μονή Σταυροβουνίου. Γίνεται διακριτικός πατέρας οσίων μοναχών. Η μεγάλη στέρηση τον αναγκάζει να επανακάμψει στο αγαπητό του Άγιον Όρος με την τετραμελή φιλόθεη συνοδεία του, όπου παρέμεινε επί μία τετραετία και πλέον. Το 1882 συναντάται σ’ ένα ησυχαστικό Κελλί παρά τη μονή ...

Μοναχός Θωμάς Μικραγιαννανίτης Ο κατά κόσμον Απόστολος Πετρουτσάκος του Ιωάννου και της Αργυρής γεννήθηκε στο Σκουτάρι της Λακωνίας το 1895. Από μι­κρός ήταν πάντοτε σοβαρός και μελετηρός. Στο σχολείο αρίστευε. Μα­θητής έπεσε στη θάλασσα κι έσωσε από βέβαιο πνιγμό ένα παιδάκι. Πήγε στην Αθήνα για να εργασθεί. Πέφτοντας στα χέρια του το βιβλίο Αμαρτωλών Σωτηρία εθέλχθη η καρδία του να γίνει μοναχός στο Άγιον Όρος. Προσήλθε στην αθωνική έρημο το 1912 και εκάρη μοναχός το 1913. Η Καλύβη του Αποστόλου Θωμά, του ενάρετου Γέροντος Κυπριανού (+1944), απέναντι από το σπήλαιο του Αγαπίου Λάνδου, του συγγραφέως της Αμαρτωλών Σωτηρίας, έγινε η μόνιμη κατοικία του. Στα πρώτα βήματα της ζωής της υπακοής του παρουσιάσθηκε η ίδια η Παναγία να τον παρηγορήσει. Σε όλη ...

Ο κατά κόσμον Κωνσταντίνος Κατσιγιώργης είδε το φως του ήλιου το 1914 στο χωριό Παρπαριά της μυροβόλου και αγιοτρόφου Χίου. Μόλις ένδεκα ετών ήλθε στο πολυφημισμένο Άγιον Όρος. Προσήλθε στο Κελλί των Εισοδίων της Θεοτόκου της Κερασιάς το 1925. Εκεί μόναζε ο ενάρετος θείος του ιερομόναχος Αθανάσιος (+1935), που μαζί με τον οσιώτατο Γέροντά του Ιερόθεο (+1902), είχαν έλθει στην Κερασιά από τη μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ψαρών το 1885. Η συνοδεία συνολικά αποτελείτο από εφτά πατέρες. Διακρίνονταν όλοι για τη μεγάλη τους αγωνιστικότητα, την εγκράτεια, την άσκηση, τη σκληραγωγία και την αυταπάρνηση. Δεν κατέλυαν λάδι επί χρόνια και τους έλεγαν «αλάδωτους». Ο νεαρός Κωνσταντίνος εκάρη μοναχός και ονομάσθηκε Μακάριος το 1930. Οι πατέρες του Κελλιού υπήρξαν θαυμάσιο πρότυπο για τον ...

Ο μακαριστός Γέροντας Νικάνωρ γεννήθηκε στο χωριό Ντίβτσι, κοντά στην πόλη Βάλιεβο της Σερβίας στις 13.8.1903 από ευσεβείς και απλοϊκούς γονείς. Μικρός είχε τη θέρμη των πρώτων χριστιανών. Κατά κόσμον ονομαζόταν Νικόλαος Σάβιτς. Στην ιερά μονή Χιλανδαρίου, την οποία ίδρυσαν συμπατριώτες του και στην οποία κατοι­κούν πολλοί έως σήμερα, προσήλθε στις 17.8.1927. Μοναχός εκάρη στις 15.9.1929. Προϊστάμενος της μονής της μετανοίας του, την οποία αγάπησε θερμά και υπηρέτησε άοκνα, εξελέγη στις 31.12.1941. Το 1963 διετέλεσε Πρωτεπιστάτης του Αγίου Όρους και επί αρκετά έτη επίτροπος και αντιπρόσωπος της μονής του στην Ιερά Κοινότητα. Εργάσθηκε και ο ίδιος στους αμπελώνες, τους λεπτοκαρώνες και τους καστανεώνες της μονής. Ο μακαριστός Γέροντας Μητροφάνης Χιλανδαρινός (+1999), με τον οποίο συνεργασθήκαμε, μας έλεγε, με συγκίνηση, για τον ...

Μοναχός Χαράλαμπος Καψαλιώτης Τον γνωρίσαμε στις Καρυές. Πάντα σκυφτός, φτωχός, να φτιάχνει κομποσχοίνια· γι’ αυτό τον έλεγαν· Γερο-Χαράλαμπος ο κομποσχοινάς. Πάντα ευδιάθετος, μ’ ένα κρυφό μειδίαμα και να λέει ασταμάτητα την ευχή, την ευχή του Ιησού. Γεννήθηκε στα Βουρλά της Μ. Ασίας το 1914. Ήλθε στο Άγιον Όρος το 1937. Επέστρεψε στον κόσμο, όπου πήρε μέρος στον πόλεμο κατά των κατακτητών Γερμανών. Σε μία μάχη γλύτωσε ως εκ θαύματος. Να πως το διηγείται ο ίδιος: «Κάποτε βρεθήκαμε σ’ έναν λόφο που έβαλαν θεριστική βολή οι Γερμανοί. Όσοι βρεθήκανε εκεί στον λόφο όλοι σκοτωθήκανε έκτος ελαχίστων. Πέφταν δίπλα οι οβίδες και εγώ προσπαθούσα να διαπιστώσω αν τά ’χω τα χέρια μου, τό ’χω το στήθος μου ή μου έφυγε; Με σκέπασαν τα ...

Το νησί της Μυτιλήνης ήταν η ιδιαίτερη πατρίδα του. Κατά τον φιλάρετο μοναχό Λάζαρο Διονυσιάτη (+1974), «ήτο κατά την κλήσιν και την πράξιν ιλαρός και πράος και πλήρης αγάπης. Όταν σου ωμιλούσεν, έλεγεν ο γηροκόμος Χαρίτων, μέλι έτρεχε από το στόμα του. Έψαλλε μέχρις εσχάτου γήρατος εις τον δεξιόν χορόν μετά πολλής σεμνότητος, ευλαβείας και καλλιφωνίας». Υπήρξε καλός μαθητής του ιερομονάχου Ιωάσαφ Διονυσιάτου (+1860), του άριστου μουσικοδιδασκάλου, του οποίου πολλά μουσικά χειρόγραφα σώζονται στη μονή. Όταν πλησίαζε ο καιρός της αναχωρήσεώς του από τα πρόσκαιρα, το προαισθάνθηκε ο μακάριος Ιλαρίων και δίχως διόλου ν’ ασθενήσει, ζή­τησε εξομολόγο να εξομολογηθεί. Μόλις εξομολογήθηκε και αναχώρησε ο Πνευματικός, αυτός ανεπαύθη εν Κυρίω. Ήταν Φεβρουάριος του 1918 όταν ανεπαύθη στη μονή της μετανοίας του, την αγιοτρόφο ιερά ...

Γεννήθηκε στο προάστιο της Λευκωσίας Κύπρου Καϊμακλί το έτος 1864. Νέος εργάσθηκε ως οικοδόμος. Το 1888 αναχώρησε με δύο αδέλφια του για το Άγιον Όρος. Τους πρώτους μοναχικούς αγώνες του έζησε στο αυστηρό κοινόβιο του Καρακάλλου, όπου εκάρη μεγολόσχημος μοναχός και συνδέθηκε πνευματικά με τον λίαν ενάρετο Γέροντα Κοδράτο (+1940). Από εδώ επέστρεψε στο αγιασμένο του νησί την Κύ­προ το 1897. Εισήλθε στην ιερά μονή Σταυροβουνίου και παρέμεινε σε αυτή επί έξι δεκαετίες. Το 1902 ανέλαβε τη διεύθυνσή της και το 1911 ενθρονίσθηκε επίσημα ηγούμενος της υψιβάμονης αυτής μονής. Η αγαθή δραστηριότητα, η συνετή και σοβαρή του παρουσία, η ευαγγελική πραότητα και η παροιμιώδης ανεξικακία του τον διέκριναν πάντοτε. Ποτέ δεν τον είδε κανείς ταραγμένο, νευρικό και ανήσυχο. Η ισόβια επιλεγμένη ...

Μοναχός Δαυίδ Διονυσιάτης Το ασκητικό μοναστήρι του Διονυσίου στα μικρά κελλιά του έκρυψε και φύλαξε μεγάλους αγωνιστές, καλούς φίλους του Θεού, διαδόχους αγίων. Μια τέτοια οσιακή μορφή, με αγγελική ψυχή, είναι του ταπεινού και πράου, απλού και άκακου, χαριτωμένου και χαρούμενου π. Δαυίδ. Ο κατά κόσμον Δήμος Φλώρος του Βασιλείου και της Μαρίας γεννήθηκε στο χωριό Κτιστάδες της Άρτας το 1890. «Το πιο σπουδαίο, έλεγε, που του έμαθαν οι γονείς του ήταν ν’ αγαπά πολύ τον Θεό». Πεντάχρονος είδε τον ουρανό ν’ ανοίγει και ν’ αντικρίζει τ’ αγγελικά τάγματα και τους αγίους του Θεού. Πάλι κάτι είδε όταν ήταν έφηβος. Άφοβος υπόμενε τις δαιμονικές παγίδες. Με το σημείο του σταυρού και την επίκληση της Παναγίας πάντοτε ελευθερωνόταν. Οι γονείς του όμως ...

Ιερομόναχος Αθανάσιος Παντοκρατορινός Ο κατά κόσμον Σέργιος Μπεζομπράζωφ γεννήθηκε στην Πετρούπολη της Ρωσίας από επιφανή οικογένεια. Σπούδασε στο εκεί πανεπιστήμιο κι έγινε καθηγητής της ιστορίας θρησκευμάτων. Λόγω διώξεων του αθεϊστικού καθεστώτος, μέσω Τασκένδης και Βελιγραδίου ήλθε για πρώτη φορά στο Άγιον Όρος το 1924. Το 1925 δημιουργεί με άλλους Ρώσους θεολόγους στο Παρίσι το Ινστιτούτο Ορθοδόξου Θεο­λογίας «Ο Άγιος Σέργιος». Το 1931 κείρεται μοναχός από τον σπου­δαίο μητροπολίτη Ευλόγιο (+1946) και αργότερα χειροτονείται διάκο­νος και πρεσβύτερος. Από το 1939 έως το 1945 διέμεινε στο Άγιον Όρος ως αδελφός της ιεράς μονής Αγίου Παντελεήμονος. Η εδώ διαμονή του υπήρξε σημαν­τική, δημιουργική και καρποφόρα και χρωμάτισε τον υπόλοιπο βίο του. Το 1947 χειροτονήθηκε επίσκοπος και ανέλαβε καθηγητής στον «Άγιο Σέργιο». Διακρίθηκε ως άριστος ...

Γεννήθηκε ο κατά κόσμον Αλέξανδρος Πασπαλεύρης στο Κοντοπούλι της Λήμνου το 1870. Προσήλθε στην Καλύβη του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, το παλαιό Κυριακό της σκήτης της Αγίας Άννης, το 1894, και εκάρη μοναχός το επόμενο έτος. Για ένα διάστημα μόνασε στο θε­οβάδιστο όρος Σινά, γιατί αναφέρεται στο μοναχολόγιο της σκήτης ως πρώην Σιναΐτης. Ο Αγιαννανίτης Γέροντας Χερουβείμ (+1979) αναφέρει χαρακτηριστικά λίγα αλλά σημαντικά περί αυτού: «Ήταν πάντα σχεδόν κλεισμέ­νος στην καλύβη του. Ελάχιστες φορές τον είδα, κατά το διάστημα της παραμονής μου στην σκήτη. Εθεωρείτο μεγάλο γεγονός να συναντήσης τον γερο-Σαμουήλ. Πώς εζούσε, τί έτρωγε, τί πρόγραμμα είχε, ήσαν όλα άγνωστα. Απέφευγε τις συναναστροφές με τους άλλους πατέρας. Πολ­λοί τον εθεωρούσαν μεγάλο ασκητή και βιαστή, ενώ άλλοι υποψιάζοντο, μήπως μία τέτοια ζωή ...

Μοναχός Λεόντιος Ιβηρίτης Ο κατά κόσμον Βασίλειος Αναστασίου Βαρέλλας γεννήθηκε στη Γαλάτιστα της Χαλκιδικής το 1880. Μικρός έμεινε ορφανός από πατέρα. Η μητέρα του είχε ακόμη δύο γιους και δύο κόρες. Πήρε και τα πέντε παιδιά της και πήγε στη Θεσσαλονίκη για να τα μορφώσει και να τα αποκαταστήσει. Ο μεγαλύτερος αδελφός του ήταν φαρμακοποιός κι εργαζόταν στο φαρμακείο του Γαβριήλ Πεντζίκη, πατέρα του γνωστού φιλοαγιορείτου ζωγράφου και πεζογράφου Νίκου Πεντζίκη. Μία ημέρα ο Βασίλειος είχε πάει στο φαρμακείο. Ο άδελφός του τον άφησε για λίγο στη θέση του, για να πάει να τελειώσει μία εργασία, λέγοντάς του να μη δώσει κανένα φάρμακο. Κατά την απουσία του αδελφού του, ήλθε ένας πε­λάτης κι επίμονα ζητούσε ένα φάρμακο που είχε παραγγείλει για ...