Πεμπτουσία

  Κοσμάς μοναχός Καυσοκαλυβίτης(Φωτογραφία: Σπύρος Μελετζής, 1950) -Πηγή: athosprosopography.blogspot.gr Γεννήθηκε στο Πλωμάρι της Μυτιλήνης. Ήλθε στην Καλύβη του Αγίου Μεθοδίου της σκήτης των Καυσοκαλυβίων το 1899. Μόναζε επί μισό αιώνα δίχως ποτέ να εξέλθει στον κόσμο. Ακολουθούσε την αυστηρή άσκηση του περιβόητου ασκητού Χατζη-Γιώργη, που είχε ισόβια νηστεία. Τον ονόμαζαν «αλάδωτο». Κατά τον έκδοτη Σ. Σχοινά: «Ήτο από τους νηπτικούς γέροντας, το σέμνωμα των Καυσοκαλυβίων. Την κηδείαν του γενομένην την 25ην Ιουλίου, ημέραν της εορτής της Αγίας Άννης, παρηκολούθησαν πολλοί πατέρες, εκ συμπτώσεως δε και πολλοί πατέρες εξ άλλων Σκητών ελθόντες εις την πανηγυρίζουσαν Καλύβην της Αγίας Άννης του Γέροντος πατρός Ιωακείμ Παπαπαύλου, μεταξύ των οποίων και ο γράφων». Ανεπαύθη στις 24.7.1952. http://athosprosopography.blogspot.gr/search/label/%CE%9A%CE%BF%CF%83%CE%BC%CE%AC%CF%82%20%CE%BC%CE%BF%CE%BD.%20%CE%9A%CE%B1%CF%85%CF%83%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%85%CE%B2%CE%AF%CF%84%CE%B7%CF%82 Πηγές-Βιβλιογραφία: Σχοινά Σωτηρίου. Νεκρολογία, Αγιορειτική Βιβλιοθήκη 191-194/1952, σσ. 273-274.   Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα ...

Μαρτύρησε στην Χίο στις 24 Ιουλίου 1635 Ο Άγιος καταγόταν από την Ζάκυνθο και ήταν ναυτικός. Συνέβη κάποτε,κατά συνέργεια του δαίμονος, να τσακωθεί με τον καπετάνιο του και, ενώ βρισκόντουσαν στην Χίο, να φύγει από το καράβι. Ένας τούρκος καπετάνιος που το έμαθε, ήθελε να τον πάρει στο δικό του καράβι. Όμως ο Άγιος με κανένα τρόπο δεν ήθελε να εργαστεί σε τούρκο καπετάνιο, διότι αποστρεφόταν το γένος των αγαρηνών και αντιδρούσε έντονα στις πιέσεις του. Προσβλήθηκε τότε και οργίστηκε ο τούρκος καπετάνιος και τον συκοφάντησε λέγοντας πώς φορά τούρκικο φέσι ενώ είναι ρωμιός. Έτσι με άλλους τούρκους τον οδήγησαν μπροστά στον κριτή. Ο δικαστής αποφάσισε πως πρέπει να γίνει Τούρκος. Ο Άγιος φώναζε : Εγώ δεν αρνούμαι τον Χριστό μου ποτέ, ...

Ο μοναχός Γεώργιος Αγιοπαυλίτης στην κουζίνα της μονής   Ήταν από το χωριό Χαυδάτα της Κεφαλλονιάς ο κατά κόσμον Γεράσιμος Παναγή Μοσχονάς. Το 1926 ήλθε στη μονή του Αγίου Παύλου, όπου υπήρχαν αρκετοί συμπατριώτες του, για να συναντήσει ένα θείο του, που μόναζε εκεί και που είχε σταθεί ευεργέτης του, όταν μικρός ορφάνεψε με τα πέντε αδέλφια του. Επρόκειτο περί του εναρέτου μονάχου Κωνσταντίου (t 1973). Η τάξη της μονής και η αρετή των πατέρων τον έκαναν να παραμείνει σε αυτή και να έγγραφε! δόκιμος το 1936. Εκάρη μοναχός το 1937. Συνεδέθη πνευματικά με τον μακαριστό ηγούμενο της μονής Γρηγορίου Αθανάσιο (t 1953), και τις συμβουλές του περί ξενιτείας, ακτημοσύνης και εγκρατείας διατήρησε ισόβια. Δεν είχε καμία αλληλογραφία και ούτε την παραμικρή ...

  Ο πρώην Κώου Ιεζεκιήλ, φιλακόλουθος, ιεροπρεπής και σεμνός   Γεννήθηκε στην Πάτρα, την πόλη του άγιου Ἀνδρέου του Πρωτοκλήτου, τον οποίο ιδιαίτερα ευλαβείτο, το 1913, από φτωχή οικογένεια, ο κατά κόσμον Χρηστός Τσουκαλάς. Πνευματικό οδηγό είχε τον λίαν ενάρετο αρχιμανδρίτη Γερβάσιο Παρασκευόπουλο († 1964). Το 1934 εκάρη μοναχός στη μονή Κορώνης και χειροτονήθηκε διάκονος και το 1935 πρεσβύτερος από τον μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Ιεζεκιήλ († 1953). Τελείωσε τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε πρωτοσύγκελλος και ιεροκήρυκας των ιερών μητροπόλεων Θεσσαλιώτιδος, Θηβών και Γόρτυνος. Το 1937 μετέβη στην Αμερική, κατόπιν προσκλήσεως του αρχιεπισκόπου Αθηναγόρου. Εκεί διακόνησε διάφορες ελληνορθόδοξες κοινότητες της Βοστώνης. Από το 1941 υπηρέτησε ως καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης. Το 1943 πήρε μεταπτυχιακό δίπλωμα Θεολογίας. Το 1950 χειροτονήθηκε επίσκοπος ...

  Ιερομόναχος Νικόδημος Κουτλουμουσιανοσκητιώτης (1926 – 17 Ιουλίου 1986) Ο κατά κόσμον Εμμανουήλ Καλλιγιαννάκης και μετέπειτα ευλαβέστατος παπα-Νικόδημος γεννήθηκε στον Κρουσώνα Ηρακλείου Κρήτης το 1926. Εργαζόταν στ’ αμπέλια και τις ελιές, μελετούσε βίους αγίων και δεν έλειπε ποτέ από την εκκλησία. Μία νύχτα, εορτή του Αγίου Πνεύματος, καληνύχτισε τους γνωστούς του, πήρε ένα τσουβάλι, όπου έβαλε τα λίγα πράγματά του κι έφυγε για τη μονή Αγίου Αντωνίου Βροντησίου, όπου μετά καιρό εκάρη μοναχός. Κατόπιν πήγε στην Ιερά μονή Οδηγητρίας και στη συνέχεια στη μονή Κουδουμά, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς, από τον επίσκοπο Αρκαδίας Τιμόθεο († 2006) ο οποίος τον χειροθέτησε και Πνευματικό. Εξομολογούσε πολλούς και η προσευχή του θεράπευε άρρωστους και δαιμονισμένους. Διετέλεσε για μία διετία και ηγούμενος της μονής. ...

  Μοναχός Νείλος Σιμωνοπετρίτης. Ο «τόσον λόγιος όσον ταπεινός» Ο ευλαβέστατος, οσιολογιώτατος μοναχός Νείλος, κατά κόσμον Νικόλαος Μητρόπουλος, γεννήθηκε στα Τρεσταινά Γορτυνίας το 1871. Στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 έλαβε μέρος ως αξιωματικός και τιμήθηκε για την ανδρεία και τη διαγωγή του. Σε μία μάχη που κινδύνευσε η ζωή του, υποσχέθηκε να γίνει μοναχός. Την υπόσχεσή του δεν τη λησμόνησε. Μετά από χρόνια αναχώρησε από τον Πειραιά με πλοίο για το Άγιον Όρος με τον όσιο Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο († 1980). Προηγήθηκε εξομολόγηση και των δύο στον άγιο Νεκτάριο Πενταπόλεως, αγρυπνία στο ναΐσκο του Προφήτου Ελισσαίου και θεία Κοινωνία και γεύμα στην οικία του Ν. Μπούκη με τους Α. Παπαδιαμάντη και Α. Μωραϊτίδη τους ψάλτες, διηγηματογράφους και φίλους τους. Εισήλθε στη μονή ...

    Γέροντας Δωρόθεος ο ευθύς, ταπεινός και άκακος Ο κατά κόσμον Δημήτριος Τσιρώνης γεννήθηκε στη Δίβρη Ηλείας το 1873. Δεκαπεντάχρονος κρυφά ήλθε να μονάσει στο Άγιον Όρος. Κατευθύνθηκε στην Καλύβη του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου της Κουτλουμουσιανής σκήτης του Αγίου Παντελεήμονος. Οι Γέροντες, λόγω της απαγορεύσεως των αγενείων στο Άγιον Όρος, και επειδή ήταν μικρός, τον φύλαγαν μέσα στην Καλύβη και κρεμούσαν σκεπάσματα στην απλωταριά, για να μη φαίνεται. Εκάρη μοναχός, το 1894, με τ’ όνομα Δωρόθεος. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1898 και πρεσβύτερος το 1904. Ο αγιασμός έξω του Κυριάκου της σκήτης Κουτλουμουσίου κατά την πανήγυρη της 27.7.1940 Αργότερα απόκτησε δύο υποτακτικούς, τον ιερομόναχο Αντώνιο και τον μοναχό Σάββα. Τον δεύτερο τον πρόλαβα λίγο στη σκήτη, όταν ήλθα το 1985. Κατόπιν πήγε ...

  Σίμων ιερομόναχος Σιμωνοπετρίτης (1913-1998)(Φωτογραφία: Douglas Little) -Πηγή: http://athosprosopography.blogspot.gr/2014/11/blog-post_16.html Από τον Τσεσμέ Κρήνης της Μ. Ασίας, που γεννήθηκε το 1913 πήγε κατά την πολύκλαυστη μικρασιατική καταστροφή στη Χίο. Από εκεί, η φτώχεια, η ευσέβεια, η ευλάβεια, η ανάγνωση της Αμαρτωλών Σωτηρία τον φέρνει στην υψιβάμονα Σιμωνόπετρα το 1933. Εδώ μόναζαν αρκετοί συμπατριώτες του. Το 1934 κείρεται μοναχός. Το 1939 χειροτονείται διάκονος και το 1945 πρεσβύτερος. Σύντομα όμως παραιτήθηκε της ιερωσύνης, για να ζήσει ως απλός μοναχός. Λένε ότι θυμήθηκε πως νέος είχε κλέψει ένα μονής της μετάνοιας του. Ανεπαύθη εν Κυρίω στις 14.7.1998. Αυτή είναι όλη η ζωή του καλοκάγαθου παπα-Σίμωνα. Μία δεκαετία που ζήσαμε μαζί διέκρινα τη μεγαλοσύνη του στη μικρότητα του, την υπεροχή του στην ηθελημένη αφάνεια και την ολοκλήρωσή του ...

  Γέροντας Βαρλαάμ Νεοσκητιώτης († 1994) (φωτ. μοναχού Χαρίτωνος Καρουλιώτου)Πηγή φώτο: Μοναχού Χαρίτωνος – Monk Chariton, Ματιές στον Άθω – Images of Athos, Έκδοσις Γ΄, 2007.     Ο κατά κόσμον Θεόδωρος Μαραγκός του Ανδρέα γεννήθηκε στην Ανάσταση Καλαβρύτων το 1910. Προσήλθε στην Καλύβη του Αγίου Γεωργίου στη Νέα Σκήτη το 1928 και εκάρη μοναχός το επόμενο έτος. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1934 και πρεσβύτερος το 1938. Στην Καλύβη αυτή μόναζε με τον αδελφό του μοναχό Θεοδόσιο (1887-1970) και τους αδελφούς θείους του Θεοδόσιο Σιναΐτη και Γεώργιο († 1957). Ο ιερομόναχος Βαρλαάμ ήταν καλός αγιογράφος και ευλαβής ιερουργός. 'Υπήρξε ασκητικός και βιαστής στην καλογηρική του. Κατά τη διάρκεια των ιερών αγρυπνιών, ακολουθιών, και ιδιαιτέρως των θείων Λειτουργιών, δεν καθόταν καθόλου στο στασίδι. Ακόμη και στα προχωρημένα ...

Για να διαβάσετε το νέο τεύχος των Αναλέκτων, κάντε κλικ στην εικόνα. Ο Γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο έργο του Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης γράφει ότι οι άγιοι κατέχουν αρκετή δύναμη για να κυριαρχούν πάνω στους ανθρώπους και στις μάζες, αλλά επιλέγουν την αντίθετη οδό: υποδουλώνονται στον αδελφό κι έτσι αποκτούν τέτοια αγάπη, η οποία είναι άφθαρτη στην ουσία της. Σε ημέρες κρίσης όχι μόνον της πατρίδας μας, αλλά και της οικουμένης ολόκληρης, όπου οι ανθρώπινες μάζες παραπαίουν αναζητώντας πρότυπα και καθοδήγηση με κριτήρια αυτοκαταστροφικά, ο Θεός ανέδειξε έναν Άγιο που αγαπήθηκε και προβλήθηκε όσο λίγοι στην εκκλησιαστική ιστορία. Τον όσιο Παΐσιο τον Αγιορείτη. Τα πλήθη που συρρέουν στον τάφο του συνέρρεαν και στο κελλί του πολύ πριν την κοίμησή του. Πολλοί, ...

Το Ιερόν Ησυχαστήριο του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης είναι ευρέως γνωστό για την πνευματική σχέση που απέκτησε με την Οσιακή μορφή του Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου. Στο χώρο αυτό έζησε τις τελευταίες μέρες της ασθένειάς του και εδώ βρί­σκε­ται ο τάφος του, τον οποίο επισκέπτονται με βαθιά πίστη χιλιά­δες χριστιανοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εδώ και χρόνια, οι αδελφές, εμπνευσμένες και από την  πατρική διά­θε­ση προσφοράς του Οσίου προς το Ιερό Ησυχαστήριο, χαρίζουν απλόχερα στους πιστούς τους καρπούς αυτού του μοναδικού συνδέσμου. Οι εκδοτικοί θησαυροί που προσφέρουν εκτείνονται από συγγράμματα του ίδιου του Αγίου, τις καταγεγραμμένες διδαχές του, την επιστο­λο­γρα­φία του, την Ασματική Ακολουθία εις την μνήμην του κ.ά. Και το ση­μα­ντι­κότερο, με τη σφραγίδα ...

Υπήρξε μόνιμος νοσταλγός του Θεού. Γεννήθηκε στην ένδοξη Αδριανούπολη το 1889. Τα λίγα γράμματα που έμαθε του ήταν αρκετά για τον αγιασμό και τη σωτηρία του. Με την ευχή των γονέων του ήλθε στο Περιβόλι της Παναγίας. Μετέβη στη Λαυριώτικη Βίγλα, στο ερημικό ησυχαστήριο του Αγίου Βασιλείου, στην υπακοή του αυστηρού Γέροντος Χαρίτωνος. Μετά τριετή δοκιμασία ο Γέροντάς του τον κείρει μοναχό και από Εμμανουήλ τον ονομάζει Βασίλειο, στ’ όνομα του μεγάλου άγιου του ησυχαστηρίου τους. Ο νεαρός μοναχός δείχνει προθυμία και αντοχή στους ασκητικούς αγώνες. Μιμητής αρχαίων ασκητών στην ξενιτεία, την ακτημοσύνη, την αγρυπνία, τη νηστεία, το χαροποιό πένθος, την κατάνυξη, τη συνεχή της σαρκός βία. Σε μία Λειτουργία του ναϋδρίου τους -είχαν καλέσει ιερέα εκεί- μόλις ο Γέροντας ...

V             Μια έσχατη παρατήρηση: έχει διατυπωθεί η άποψη πως ο π. Σωφρόνιος ως προς τη θεολογία της κένωσης ακολουθεί την Ρωσική θρησκευτικοφιλοσοφική γραμμή όπως αυτή εκφράζεται κυρίως στη θεολογία του Σεργίου Μπουλγκάκωφ. Πράγματι ο π. Σωφρόνιος μπορεί να έλαβε μιαν εξωτερική έμπνευση από το Μπουλγκάκωφ, διόρθωσε όμως βαθιά το πρόσλημμα το οποίο, ούτως ή άλλως, αρδεύεται από τις φιλοσοφίες του Χέγκελ και του Σέλλινγκ. Στις φιλοσοφίες αυτές τόσο η ενότητα όσο και η κένωση είναι λογικά προεπινοημένες διαλεκτικές αναγκαιότητες, αναγκαστικά αφηρημένες και απράγματες. Στον π. Σωφρόνιο, αντίθετα, η ενότητα, ως κενωτική περιχώρηση των όντων και ανύψωσή τους στο Θεό δεν είναι προεπινοημένη αναγκαιότητα ούτε αφηρημένη διανοητική έκσταση, αλλά βήμα προς βήμα θυσιαστικά ενεργούμενη αγάπη. Όπως στον αγ. Γρηγόριο τον Παλαμά, το ...

III             Αυτή η μονοδιάστατη πλατωνίζουσα πνευματικότητα που αφήνει έξω από την κοινωνία με το Θεό το σώμα και την υλική δημιουργία καθώς και το παθητικό μέρος της ψυχής είναι το ακριβώς αντίθετο του Ησυχασμού. Η διόρθωσή της δεν περίμενε φυσικά τον αγ. Γρηγόριο τον Παλαμά, αλλά άρχισε αμέσως και μάλιστα με τους Καππαδόκες Πατέρες. Ακόμη και ο θεωρούμενος ως δήθεν πλατωνικότερος όλων, ο άγ. Γρηγόριος Νύσσης, καταδικάζει τη θεωρία πως ο νους του ανθρώπου είναι κατά φύσιν συγγενής με το Θεό: ο νους, όπως και η ψυχή είναι κτιστός, δημιουργημένος, ενώ Εκείνος είναι άκτιστος. Το χάσμα μεταξύ τους είναι απέραντο και γεφυρώνεται μόνο από τη χάρη του Θεού. Η μετοχή στο Θεό συμβαίνει όχι μόνον δια του νοός αλλά δια ...

Το πρωί της Κυριακής, 11 Ιουλίου 1993, και κατά την ώρα που η επίγειος 'Ορθόδοξος Εκκλησία του Χριστού ανέφερε την Λειτουργική της Ευχαριστία προς τον φιλάνθρωπο θεό και Δεσπότη, μία αγία ψυχή μετέστη από τα ενταύθα λυπηρά και επίπονα προς τα ουράνια σκηνώματα. Ο μακαριστός π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ στο Έσσεξ της Αγγλίας άφηνε τον πρόσκαιρο τούτο και μάταιο κόσμο για να μετάσχη στην άληκτο χαρά των κληρονόμων της Βασιλείας του Θεού. Και όλοι αισθανθήκαμε ότι επτώχυνε κατά τι η έπί γης Εκκλησία, αν και γνωρίζουμε πως ο πλούτος Της αυτός προσετέθη εν Ουρανοίς. Γεννηθείς το 1896 από Ορθοδόξους Ρώσσους γονείς, έδειξε από μικράς ήλικίας σπάνια έφεσι για την προσευχή, μολονότι αργότερα ως φοιτητής της Κρατικής Σχολής Καλών Τεχνών της Μόσχαςαστόχησε προσωρινά, ...

Η Έκσταση ως κάθοδος: Το Παλαμικό υπόβαθρο της Θεολογίας του π. Σωφρονίου Ι    Η θεολογική συζήτηση για τη θεολογία του π. Σωφρονίου, παρότι μόλις άρχισε, προμηνύεται εξόχως σημαντική για την ταυτότητα της Ορθόδοξης θεολογίας στο άμεσο μέλλον. Και τούτο διότι ο π. Σωφρόνιος δεν είναι, όπως ελπίζω να φανεί στη συνέχεια, απλά ένας «ασκητικός συγγραφέας», όπως επικράτησε να ονομάζεται μια μερίδα συγγραφέων οι οποίοι επικεντρώνουν την προσοχή τους πάνω σ’ αυτό που κακώς ονομάζεται «πνευματικότητα» και ορθότερα ίσως «νηπτική παράδοση». Πράγματι, πολλοί απ’ τους «νηπτικούς», όπως συνήθως λέγονται, συγγραφείς, ελάχιστο ή μηδαμινό ενδιαφέρον επιδεικνύουν για την ενσωμάτωση του συνόλου της θεολογίας στο έργο τους. Αυτό φυσικά κάθε άλλο παρά μειώνει το έργο αυτό, αφού πράγματι αυτό που εξίσου ενδιαφέρει την Ορθόδοξη θεολογία ...

ΙV Ας έλθουμε λοιπόν τώρα κατόπιν τούτων στην περίπτωση του έργου του π. Σωφρονίου και μάλιστα σ’ ένα ζήτημα το οποίο πολύ απασχολεί τους μελετητές του, το ζήτημα δηλαδή της κένωσης. Είναι νομίζω εφικτό να δείξουμε ότι ο π. Σωφρόνιος είναι ένας ησυχαστής και μάλιστα υπό την έννοια του παλαμικού Ησυχασμού όπως τον είδαμε παραπάνω. Θεωρώ πως δυο είναι οι μορφές της κένωσης, αλληλοσυμπληρούμενες μάλιστα, στο έργο του π. Σωφρονίου. Πρώτη είναι η μορφή της θεοεγκατάλειψης. Αν η θεοεγκατάλειψη θεωρηθεί ως μια σοφή παιδαγωγία της αγάπης του Θεού προς τον ασκητή, τότε αυτή η παιδαγωγία τι άλλο είναι παρά μια προσπάθεια να μας θεραπεύσει ο Θεός από κάθε ίχνος μιας «ηδυπαθούς» ατομιστικής απόλαυσης της χάρης, μια τάση η οποία ενδημεί ασυνειδήτως μέσα ...

  Καλύβη σκήτης Αγίου Βασιλείου (φωτ. 1941) Ο κατά κόσμον Ιωάννης Βαλασέγκο του Δημητρίου και της Φλώρας γεννήθηκε στην κοινότητα Μπαϊλέστ του νομού Γκορζ της Ρουμανίας το 1885. Μόλις τελείωσε μία επαγγελματική τεχνική σχολή, ήλθε στο Άγιον Όρος, το 1904, να μονάσει. Δοκιμάσθηκε και εκάρη μοναχός, το 1908, από Ρουμάνους Γέροντες σ’ ένα Κελλί της Κολιτσού. Κατόπιν ασκήθηκε σ’ ένα Κελλί της Καψάλας επί τριετία. Το 1911 εγκαταστάθηκε στην ερημική και ησυχαστική σκήτη του Αγίου Βασιλείου. Εκεί ασκήτευαν αρκετοί φίλοι της ησυχίας και της αρετής, μεταξύ των οποίων ήταν και λίγοι Ρουμάνοι πατέρες. Ζούσαν με τα ταπεινά τους εργόχειρα και τις ελεημοσύνες των μονών. Ο π. Ιωνάς ασκήθηκε εκεί 44 χρόνια, σε μία μικρή και πενιχρή Καλύβη του Αγίου Μακαρίου του Μεγάλου. ...