Γέρ. Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης

Η  ποιμαντική  πράξη  του  π. Αιμιλιανού  γίνεται  γνωστή  μέσα  από  τις  επιμέρους  ποιμαντικές του  προσεγγίσεις ως  καθοδηγού  της  νεότητος, του γάμου  και  της  οικογένειας,  των  ποιμένων (κληρικών – θεολόγων), των  μοναχών , καθώς  και  με  αναφορές  στη μοναστική   κλήση, στα γνωρίσματα  της μοναχικής  ζωής, το μοναστήρι, τη συμμετεωροπορεία  με  τον αδελφό, στην  ανανέωση  του   αγιορειτικού   μοναχισμού, στο άνοιγμα προς τούς "νοσταλγούς" της Ορθοδοξίας. Ειδικότερα  όσον αφορά  στα  χαρακτηριστικά  των  ποιμαντικών  προσεγγίσεών  του  ο  Γέροντας  ξεχωρίζει  για  την πολυμέρεια,  την ευρυμάθεια  την  προσαρμογή  στα  σύγχρονα  δεδομένα , τη  γλώσσα    και  το ύφος  των  κειμένων, ακόμη  και  για  τη  χαρακτηριστική  φωνή  του. Αποπνέει  μιαν πνευματική  αξιοπρέπεια  και   πνευματική  αρχοντιά, συντελεί  στη δημιουργία και την εμπέδωση ενός "οικογενειακού" πνεύματος και  κλίματος  μεταξύ  των  πνευματικών  ...

Ε. Η γλώσσα  και  το ύφος  των  κειμένων. Η  φωνή  του  Γέροντος Διήκουσα  αντίληψη  των  εκδοθεισών ομιλιών και  κατηχήσεων  του π. Αιμιλιανού  ,είτε  επισήμων είτε  ανεπισήμων, είναι το κάλλος, η  αποκάλυψη  και  η  βίωση  του  μυστηρίου  της  μοναχικής  πολιτείας.  Η  έκδοση επτά  τόμων  με  τις  ομιλίες  του  αυτές  πραγματοποιείται  χωρίς  να  αλλοιωθούν γλωσσικά  και  υφολογικά, διασώζοντας  τη  ζωντάνια  την  αμεσότητα , την  εκφραστικότητα , την απλότητα , στοιχεία  που καθιστούν ευχερέστερη  τη  βίωση  της  μυστικής  κοινωνίας του  τριαδικού Θεού.  Ο  καθηγητής  Γλωσσολογίας  του  Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος  Μπαμπινιώτης  σε  εισαγωγικό  του  σημείωμα  για  την  επικείμενη πρώτη έκδοση  κειμένων του  Γέροντος  σημειώνει  ότι η  παράθεση  της  διδασκαλίας  του  καταρχήν  πρέπει να  χαρακτηρίζεται  από  πιστότητα  στη  γλωσσική φυσιογνωμία και το  γλωσσικό ήθος του π. ...

Γ. Πνευματική  αξιοπρέπεια  και   πνευματική  αρχοντιά. «… Ήρθε » έλεγε , ο Γέροντας (Εφραίμ Κατουνακιώτης) « ( ο π. Αιμιλιανός) , κάθισε απέναντί  μου  στο  δωμάτιο, έβγαλε  το  σκληρό  σκούφο  του. Ντυμένος  σαν  πριγκηπόπουλο. ’ Είμαι  ηγούμενος  στα  Μετέωρα’είπε. ‘ Θα  ήθελα  να σας  ρωτήσω  για  τη  νοερά  προσευχή. - Στα  Μετέωρα  πολύς  κόσμος  Γέροντα. Να  έρθετε  στο Άγιον Όρος ’  του  απάντησα. Σαν  έφυγε  λέω : ‘ ας κάνω  προσευχή να  ιδώ  τι  άνθρωπος είναι  αυτός… Αυτός ο  άνθρωπος είναι ευωδία…» . Με  πνευματική  ενάργεια, ο γέροντας  Εφραίμ  Κατουνακιώτης περιγράφει το  βίωμα , που  αποκτούσε  κανείς  στην  πρώτη  του  συνάντηση  με  το  γέροντα  Αιμιλιανό :  ένας  αρχοντικός  άνθρωπος , ο  οποίος   με  τη  ζωή  του  απέπνεε οσμή  ευωδίας  πνευματικής, ευωδίας  ...

Β. Η πολυμέρεια,  ευρυμάθεια  και  προσαρμογή  στα  σύγχρονα  δεδομένα Η  «καθολικότητα» ως  γνώρισμα  της ζωής  και  της  διδασκαλίας  του  γέροντος  Αιμιλιανού καταφαίνεται  και  από  την προσαρμογή  του  λόγου  του  στα  δεδομένα  μιας  ταχύτατα  εξελισσόμενης  κοινωνίας. Χάρη  στην πολυμερή  παιδεία  του μπορούσε  να χρησιμοποιεί  τις  γνώσεις  του με  τον  καταλληλότερο  τρόπο  ώστε  να επιφέρει το  επιθυμητό  αποτέλεσμα. Στα  κείμενά  του  συναντά κανείς αρκετές  αναφορές  στην ανθρώπινη καθημερινότητα , τη  ζωή  της  φύσης ,την  ιατρική, την τεχνολογία, την ψυχολογία , τη  στατιστική , τη  γεωγραφία, την ιστορία , τη  μυθολογία , την ποίηση, τους   αρχαίους  κλασσικούς  συγγραφείς κ.ά. ,  που έρχονται  να  συμπληρώσουν  και  να  καταστήσουν  περισσότερο  εύληπτες  τις  θεολογικές  του  διατυπώσεις.  Βεβαίως ο σκοπός  του  Γέροντα  δεν  είναι  η   απόκτηση  εγκυκλοπαιδικών γνώσεων  ...

Σε  μια  συνομιλία  του  με   ρωμαιοκαθολικό  ηγούμενο  καταγράφονται  και  τα  εξής: «…(Ο π. Ορφέο) τελείωσε  ορίζοντας  το  νόημα  της  επίσκέψεώς  μας  στο Άγιον Όρος ως  ανάγκη  παρακλήσεως μέσω  αυτής  της  ευαγγελικής  πορείας  προς  την  πρώτη  εκκλησιαστική  κοινότητα  των Ιεροσολύμων. ‘Υπάρχουν  πολύ ωραία  πράγματα στον αγιορείτικο τρόπο ζωής‘  πήρε  το λόγο ο π. Αιμιλιανός.  ‘ η ζωή   του  Αγίου Όρους  συνοψίζεται  στην  προσευχή  της  καρδίας. Αυτή  συμπυκνώνει όλη  την  πνευματικότητα του Αγίου Όρους  και  της  βυζαντινής Εκκλησίας.  Αυτή η πραγματικότητα βρίσκει  στον Άθω  μια  μοναδική  δυνατότητα να  εκπληρωθεί, γιατί  το  Άγιον Όρος  δεν  εμπλέκεται  σε  εκκλησιαστικά  προβλήματα , σε  ιεραποστολικές και  άλλες  δραστηριότητες. Οι νέοι μοναχοί  δεν  επιθυμούν τίποτε άλλο  από  το να αγρυπνούν  ασκώντας  την ευχή  του  Ιησού. Η λειτουργική  ...

ΙΙ. ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ  ΚΑΙ   ΓΕΝΙΚΑ  ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ  ΣΤΟΙΧΕΙΑ  ΤΗΣ  ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ  ΤΟΥ  ΓΕΡΟΝΤΟΣ  ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΥ Α. Το άνοιγμα προς τούς "νοσταλγούς" της Ορθοδοξίας Ο  Γέροντας  όπως  ήδη  πολυμερώς  έχουμε  τονίσει  είναι ένας  βαθύτατα «καθολικός» άνθρωπος  με  ενοποιό  συνείδηση  και οικουμενικό  προσανατολισμό προσωπικό  και  κοινωνικό . Δεν  διακρίνεται από  ένα  παθογόνο πνευματικό  «επαρχιωτισμό»  αλλά  παραμένει  ένα  κοσμοπολίτης  του  Πνεύματος. «…Ολόκληρον  το  Άγιον Όρος…είναι  μεν  βάτος  φλεγομένη εξ ιερών  επιθυμιών και υπερφυσικών ακουσμάτων και  βιωμάτων, μήτηρ  αναριθμήτων  τέκνων, εν  ουρανοίς  ευφραινομένων  αγίων · είναι όμως και εις  κατεξοχήν  τόπος  πανορθοδόξου  μαρτυρίας , όπου  πάσα  φυλή  και  γλώσσα  ευρίσκει  έτοιμον  τόπον  και  πάσα  πνοή , τη ζωτική  δυνάμει του  Αγίου Πνεύματος, υμνεί  και υπερυψοί  τον  Κύριον, τον ένα  και  μόνον  Θεόν. Εξ όλης  της  υφηλίου  μοναχοί, ’ όσιοι και  ...

  ε. Ανανέωση  του   αγιορειτικού   μοναχισμού «…Κάποτε  , σε  ώρα  πνευματικής  συντυχίας , ρωτήθηκε ( εν. ο γέροντας Αιμιλιανός ) πως ερμηνεύει  το  φαινόμενο  αυτό, πως  έφθασε να θεωρείται – και  να  είναι - ‘ Κοινοβιάρχης’ , να  ακολουθείται  στον  ανηφορικό  και  στενό  δρόμο  της  μοναχικής  ζωής  από  πλειάδα   νέων  ανθρώπων και να  αξιωθεί  με  την  αδελφότητά  του  να  γίνει  οικιστής  και  ένας από  τους  ανανεωτές  της  μοναχικής  πολιτείας του Άθωνος σε  περίοδο  φθίνουσας  λειψανδρίας. Έσκυψε  τότε  το  κεφάλι  και  έμεινε  για  πολλή  ώρα  σιωπηλός.  Ύστερα , με  άκρα  ταπεινοφροσύνη είπε · ’Ειναι η  εποχή ’ . Πάλι  σιώπησε και  ύστερα  πρόσθεσε· ’ Ο  Θεός , όταν χρειασθεί , στέλνει  ανθρώπους και  οι  άλλοι ακολουθούν. Έρχονται  μόνοι · τους  στέλνει ο Θεός. ...

  γ. Το  μοναστήρι  «Οίκος-Θρόνος Θεού και  πύλη  του ουρανού», τύπος  του  επουρανίου  ναού, κιβωτός,  νεφέλη χαρακτηρίζεται  από  το Γέροντα  το  μοναστικό  ενδιαίτημα . Είναι  ο  τόπος  της  γνώσεως  και  της  εμπειρικής - άμεσης -  μυστικής  και  αληθινής   μεθέξεως του  Θεού δι’ ελλάμψεων,  ο  αυτοεγκλεισμός, το  αυτοσκλάβωμα , όπου  τα  πάντα  περιχωρούνται  από  το Θεό και  ο  άνθρωπος  γίνεται  επόπτης  της  Εκείνου  μεγαλειότητος. Τα  πάντα  είναι  απλά, ανθρώπινα  και  ταυτοχρόνως θεϊκά - εκφαντορικά, ώστε  να  συγκροτούν  μια  πολιτεία  άγνωστη - παράξενη  κι  ανεξήγητη  με  κοσμικά κριτήρια ,  μια συνοδεία  φωτοφόρων  προσώπων , ένας λόγος  και  ένας  τρόπος  βαθιά  εφαρμοσμένης  κατά  Θεόν  ζωής , τόπος  ανθρώπου  και  συγχρόνως  τόπος  Θεού. Εδώ  καταξιώνεται ο χώρος  και  διασφαλίζεται ο  εσχατολογικός  προσανατολισμός. Βιώνεται εδώ η  αγγελική  ζωή ...

  β. Γνωρίσματα  της    μοναχικής  ζωής. Η  αποδοχή  της  μοναστικής  κλήσης  γεννά μέσα  στον υποψήφιο  μοναχό  τον  πόθο  για μια  ζωή αγάπης   τριαδικής, η  οποία  συνίσταται  στην  απώλεια  του  εγώ  προκειμένου  να  οδηγηθεί  στην  κατάφαση  του  είναι  του , ώστε  σύμπασα η ύπαρξή  του να  «αναφέρεται» στο Θεό · ο άλλος  γίνεται  ο  πραγματικός  εαυτός  του , ο  δικαιούχος, ο  κριτής,  κι  έτσι ισορροπούνται οι  διαπροσωπικές σχέσεις  και  θεμελιώνεται η  κοινωνική  ζωή. Το δεύτερο χαρακτηριστικό  της  μοναχικής  πολιτείας  είναι  η ζωή ισότητος , μία πανάρχαια  και δυσεκπλήρωτη  ανθρώπινη επιθυμία πολιτικών, ιδεολόγων, φιλοσόφων, επαναστατών. Είναι  ζωή  ισότητος  γιατί  είναι  ζωή  κοινότητος. Υπαγορεύεται  από  την  υποταγή  του  προσωπικού  βουλητικού  και επιθυμητικού  στην εν  Χριστώ κοινωνία  των αδελφών.  Αλλοιώς  , αν  διασώζει  και  προτάσσει  τις  ...