Πεμπτουσία

2ο Σεμινάριο Μελέτης της Λειτουργικής Γλώσσας και Παράδοσης: «Η εορτή των Χριστουγέννων. Λειτουργική και Γλωσσική προσέγγιση» Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 15 Δεκεμβρίου το 2o Σεμινάριο Μελέτης της Λειτουργικής Γλώσσας και Παράδοσης της Ορθοδόξου Εκκλησίας με θέμα: «Η εορτή των Χριστουγέννων. Λειτουργική και Γλωσσική προσέγγιση». Ειδικότερα, το Σεμινάριο διοργανώθηκε από δύο Εργαστήρια της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., το «Εργαστήριο Λειτουργικών Μελετών» του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας και το «Εργαστήριο Ελληνικής Γλώσσας της Χριστιανικής Γραμματείας» του Τμήματος Θεολογίας, και φιλοξενήθηκε στο Αμφιθέατρο του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών στην ιστορική Μονή Αγίας Θεοδώρας της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης. Το Σεμινάριο περιελάμβανε δύο ενότητες. Στην πρώτη, ο κ. Παναγιώτης Σκαλτσής, πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας και καθηγητής της Λειτουργικής, εισηγήθηκε το θέμα: «Η νηστεία των Χριστουγέννων». Ακολούθησε η ανακοίνωση του ...

«Νήσος μεν πέλας ήμιν Αρητιάς…» (μτφ. «Πλησιάζουμε το νησί του Άρη…», Αργοναυτικά Β, στ. 1047) Έτσι, σιγανά και ταπεινά (και ελαφρώς… «ανορθόγραφα»), παρουσιάζεται μπροστά μας η «οδός Αρετιάδος»∙ ο μοναδικός δρομίσκος του λεκανοπεδίου με αυτό το όνομα. Το εν λόγω συμπαθές σοκάκι εντοπίζεται πλησίον αλσυλλίου, σε γειτονιά της «προσφυγομάνας» Καλλιθέας, κάπου ανάμεσα στις οδούς Σινώπης, Τραπεζούντος και Κερασούντος. Με λίγη παραστατική φαντασία, κάπως έτσι είναι η διάταξη των συγκεκριμένων χωρικών οντοτήτων και στη γεωγραφική πραγματικότητα. Τα τρία αυτά αστικά κέντρα πολιτισμού (Σινώπη, Κερασούντα και Τραπεζούντα) κοσμούν τα μεσημβρινά παράλια του Έλληνος Πόντου, έτοιμα λες να «αγκαλιάσουν» την Αρητιάδα τους. Βέβαια, το πολυσήμαντο αυτό νησάκι της «Αρητιάδος» βρίσκεται -σαν ζωογόνος πνοή- πολύ κοντά στα χείλη της Κερασούντας, απέχοντας μόλις 1,5 χλμ από ...

Μια ενορία με πλούσια δράση παρουσιάζει το ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Μια ενορία που όπως σημειώνει ο εφημέριος του Ιερού Ναού π. Ματθαίος Χάλαρης έχει ως προτεραιότητα την πνευματική τροφή, χωρίς να παραθεωρείται και το φιλανθρωπικό έργο το οποίο είναι εξίσου σημαντικό. Μία Ενορία πρότυπο, με πλούσιο ποιμαντικό και φιλανθρωπικό έργο Πηγή: www.orthodoxianewsagency.gr Ρεπορτάζ: Δημήτρης Στρουμπάκος, κάμερα :Ανδρέας Χαλκιόπουλος, μοντάζ: Παναγιώτης Ποδαρόπουλος.

Η καταγωγή του ήταν από τη μοναχοτρόφο Μάδυτο. Εκάρη μοναχός, χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος στην Καλύβη του Αγίου Ιερομάρτυρος Σεραφείμ της σκήτης της Άγιας Άννης. Κατόπιν εγκαταβίωσε στην Καλύβη του Αγίου Μάρτυρος Ευσταθίου και τέλος εγκαταστάθηκε στην Καλύβη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου των μετέπειτα Καρτσωναίων. Κατά το σαρανταλείτουργο, που έκανε μετά τη χειροτονία του, αγρυπνούσε καθημερινά και για να μην τον παίρνει ο ύπνος εργαζόταν σκληρά φτιάχνοντας πεζούλια που σώζονται μέχρι σήμερα. Γέροντας Γεράσιμος Αγιαννανίτης, άριστος ησυχαστής και αυστηρός νηστευτής. Κατά τον Γέροντα Άνθιμο Αγιαννανίτη (+1996) διακρίθηκε ως άριστος ησυχαστής, αυστηρός νηστευτής, λίαν φιλακόλουθος, εξαιρετικός Πνευματικός και θαυμάσιος μουσικός. Ήταν πολύ φιλόπονος, εργατικός και δυνατός. Δεκάδες πεζούλια για τις ελιές φτιάχτηκαν από τα χέρια του, για ν’ αναπαύσει τους αδελφούς ...

Το σημερινό μας άρθρο θα είναι λίγο διαφορετικό. Θα αναφερθούμε ενδεικτικά σε προτάσεις και θέσεις οπαδών του θρησκευτικού και νεοεποχίτικου συγκρητισμού. Θα χρησιμο- ποιήσουμε τη δική τους ορολογία και τις δικές τους προτάσεις από διάφορα έντυπα του χώρου. Δεν έχουν σημασία τα ονόμα- τα. Σημασία έχουν οι θέσεις. Χρησιμοποιούμε την φρασεολογία του χώρου για να υπάρχει μία αμεσότητα και ως προς το είδος, το ύφος, τους τρόπους και τους στόχους όσων εκφράζουν, αποδέχονται και προωθούν τον σύγχρονο θρησκευτικό συγκρητισμό. Εξάλλου, στο ιερό Ευαγγέλιο, ο Κύριός μας υπενθυμίζει ότι το δέντρο γνωρίζεται από τον καρπό του ( Ματθ.12,33). Στις θέσεις, λοιπόν, που οι θιασώτες του θρησκευτικού και νεοπεοχίτικου συγκρητισμού εκφράζουν και διατυπώνουν ανήκουν: 1. Ο γραπτός και ο προφορικός λόγος πρέπει να ...

Οι Βυζαντινοί ιστοριογράφοι με αρχαΐζουσα ορολογία, αποκαλούσαν τούς Τούρκους (Οθωμανούς και Σελτζούκους), με τον φυλετικό χαρακτηρισμό «Πέρσες». Ακόμη, μερικές φορές χρησιμοποιούσαν τον όρο «Αχαιμενίδες» . Ο Κριτόβουλος μας δίνει την αντίληψη που επικρατούσε τον 15ο αι., σύμφωνα με την οποία οι Τούρκοι θεωρήθησαν απόγονοι των Τρώων (Turci = Teucri), οι οποίοι μάλιστα εκδικήθηκαν την προ αιώνων άλωση τής Τροίας, προβάλλοντας το μοτίβο τής αμοιβαίας αντεκδίκησης Ασίας και Ευρώπης . Ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης, παρομοιάζει την συμφορά που βρήκε την Κωνσταντινούπολη με την καταστροφή τής Τροίας, τονίζοντας πως οι βάρβαροι Οθωμανοί τιμώρησαν τούς Έλληνες για εκείνο το γεγονός . Ο Σφραντζής, εκφράζει στο έργο του όλα τα άσχημα συναισθήματα που τού προκαλούν οι Οθωμανοί, καθώς εξ αιτίας τους υπέφερε τόσο ο ίδιος όσο ...

Φθάσαμε και πάλι, αδελφοί μου αγαπητοί, στην αρχή της καινούργιας χρονιάς. Γι’ αυτό και μέσα στη λατρεία της Εκκλησίας μας, πολύ δε περισσότερο μέσα στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, νοιώθουμε την ανάγκη, εντονότερα σήμερα, να επαναλάβουμε την ικετηρια δέηση του φωστήρος της Καισαρείας Μεγάλου Βασιλείου, του οποίου την μνήμη γιορτάζουμε: «Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της χρηστότητος σου• παύσον τα σχίσματα των Εκκλησιών• σβέσον τα φρυάγματα των εθνών• τας των αιρέσων επαναστάσεις ταχέως κατάλυσον, τη δυνάμει του Αγίου σου Πνεύματος. Πάντας ημάς πρόσδεξαι εις την βασιλείαν σου … την σην ειρήνην και την σην αγάπην χάρισαι ημίν, Κύριε ο Θεός ημών». Είναι δε διαπιστωμένο πως ο χρόνος φεύγει γρήγορα. Καλπάζει προς την αιωνιότητα και οδηγεί την πτωχή ύπαρξή μας στο τέλος ...

Ο όσιος Νικηφόρος γεννήθηκε το 1890 στο Σηρικάρι της Κρήτης το 1890. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Νικόλαος και το επίθετό του Τζανακάκης. Καθώς έχασε τους γονείς του όταν ήταν ακόμα μικρός, τελειώνοντας το Δημοτικό στάλθηκε από τον παππού του στα Χανιά, για να γίνει κουρέας. Μόλις μπήκε στην εφηβεία, εμφανίστηκαν στα χέρια του τα πρώτα σημάδια της λέπρας, μιας μολυσματικής ασθένειας, που στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν ανίατη. Όσοι προσβάλλονταν από την αρρώστια τους έστελναν στο νησάκι της Σπιναλόγκας. Για να αποφύγει τον εγκλεισμό του, ο Νικόλαος φεύγει απ΄ την πατρίδα του και καταφεύγει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου βρίσκει δουλειά σ΄ ένα κουρείο και αποκτά σχέσεις με αρκετά μέλη της ομογένειας. Μεταξύ αυτών βρίσκεται κι ένας Χιώτης ιερέας, ...

Με αφορμή τα 70 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Σκαλκώτα στους χώρους του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών θα πραγματοποιηθούν, καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους, δεκάδες εκδηλώσεις αφιερωμένες στο μεγάλο Έλληνα μουσουργό. Στις προγραμματισμένες εκδηλώσεις για το 2019 θα παρουσιαστούν σπάνια τεκμήρια για τη ζωή και το έργο του κορυφαίου συνθέτη του 20ου αι, όπως αυτά σώζονται στο Αρχείο του συνθέτη που φυλάσσεται στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής. Την αυλαία των εκδηλώσεων για το «Έτος Σκαλκώτα» θα ανοίξουν τη Πέμπτη 10 Ιανουαρίου δύο μεγάλες διεθνείς προσωπικότητες της μουσικής σήμερα, ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός συνθέτης Γιώργος Τσοντάκης και ο κορυφαίος μαέστρος Λέον Μπότσταϊν. Οι μεγάλοι αυτοί καλλιτέχνες είναι οι πρώτοι στη σειρά κύκλου συζητήσεων, με τους πρωταγωνιστές των συναυλιών που εντάσσονται ...

Με τίτλο «Πέτρος ο Πελοποννήσιος» κυκλοφόρησε από τον συγγραφέα Ευάγγελο Θεοδώρου και τις εκδόσεις Κύπρη», μία μοναδική μυθιστορηματική βιογραφία 600 σελίδων, αφιερωμένη στη δεσπόζουσα φυσιογνωμία του μουσικού στερεώματος κατά το 18ο αιώνα, τον Πέτρο Πελοποννήσιο (1730-1778). Πρόκειται για τη βιογραφία του μέγιστου των μουσικών μετά την Άλωση, δοσμένη με ένα αλλιώτικο τρόπο, καθώς ιστορία και μύθος συμπλέκονται αριστουργηματικά σε ένα εξαιρετικό ιστορικό μυθιστόρημα που θα εντυπωσιάσει κάθε αναγνώστη.  Για το έργο μίλησε στην Πεμπτουσία ο συγγραφέας, παρουσιάζοντας το βασικό σκεπτικό του έργου και αποκαλύπτοντας άγνωστες μέχρι τώρα πτυχές της ζωής του Πέτρου. Πεμπτουσία: Τι σας ώθησε στη συγγραφή αυτού του έργου;  Ευάγγελος Θεοδώρου: Ως Σπαρτιάτης, άκουγα από μικρό παιδί για τον Πέτρο. Η πραγματική μου ενασχόληση όμως με το εκκλησιαστικό του έργο, ξεκίνησε ...

Για τον Άγιο αυτόν Νεομάρτυρα δεν γνωρίζαμε τίποτε μέχρι τις 3 Ιανουαρίου 1950, οπότε και φανέρωσε τον τόπο της ταφής του, στην αρχαία Μονή του Ευαγγελισμού, στο όρος Αμώμων (Πεντέλη), στην Νέα Μάκρη Αττικής. Από το 1965 μέχρι σήμερα, ο Άγιος εμφανίσθηκε πολλές φορές σε μοναχές της μονής ή σε προσκυνητές, στον ύπνο τους ή μπροστά τους, καλυπτόμενος από υπέρλαμπρο φως και γλυκύτατη ευωδία, διηγούμενος με λεπτομέρειες, για τις οποίες υπάρχει εντυπωσιακή ταύτιση, τον βίο του και τις συνθήκες του μαρτυρίου του. Ο Άγιος Εφραίμ έγινε μοναχός σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, σε μονή που άκμαζε την εποχή εκείνη. Μετά από είκοσι χρόνια ασκητικής βιοτής, συνελήφθη από τους Τούρκους που έσφαξαν όλους τους υπόλοιπους μοναχούς και κατέστρεψαν την μονή. Από τις 14 ...

Η Μεγάλη Χορωδία του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Αττικής «Ρωμανός ο Μελωδός & Ιωάννης ο Δαμασκηνός» σε διεύθυνση των Ηλία Ρεδιάδη-Τούμπα, Κων/νου Παπαχριστοδούλου και Γεώργιου Κουμπανάκη, στην αίθουσα «Ιωάννης Καποδίστριας» του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών, κατά την εορταστική εκδήλωση του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Περιφερείας Αττικής «Ρωμανός ο Μελωδός και Ιωάννης ο Δαμασκηνός», με τίτλο «Ελλήνων-Αΰλων Ωδαίς».

Ο Τομέας Επιστημόνων του Συλλόγου «Ο Μέγας Βασίλειος» πραγματοποιεί το 59ο Παιδαγωγικό Συνέδριο με θέμα: «Ἀνθρώπινα Δικαιώματα-Καπήλευση & Διασφάλιση» το οποίο θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή, 4 Ιανουαρίου 2018, στο Συνεδριακό Κέντρο «Διακονία» της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, (οδός Ν. Πλαστήρα 65, Πυλαία, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 278080).  Στους ενδιαφερομένους παρέχεται βεβαίωση παρακολουθήσεως του Συνεδρίου. e-mail Συνεδρίου: paidsynedriomv@gmail.com

Μια αναφορά στα έργα του πατέρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Ασφαλώς και κάθε λόγος έχει τον αντίλογό του, ώστε ο κάθε καλοπροαίρετος και φιλαλήθης αναγνώστης να έχει τη δυνατότητα να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα για κάθε εξεταζόμενο θέμα. Θα ήθελα να αναφερθώ εντελώς αυθόρμητα και χωρίς προδιάθεση δικαιώσεως του πολυσέβαστου π. Γεωργίου Μεταλληνού, σε ένα πρόσφατο δημοσίευμα ενός ιστολογίου, στο οποίο κατά τη γνώμη του γράφοντος, εντελώς αντιεπιστημονικά και χρησιμοποιώντας ανυπόστατα επιχειρήματα, αποδίδεται το χαρακτηριστικό της υιοθέτησης και εξύμνησης εκ μέρους του π. Γεωργίου, προβληματικών εκκλησιολογικών θέσεων σύγχρονου ακαδημαϊκού θεολόγου, ενάντια στη διαχρονική εκκλησιαστική παράδοση. Το τεράστιο θεολογικό έργο και η εν γένει προσφορά του π. Γεωργίου είναι ήδη γνωστά και ως εκ τούτου δεν διακατέχομαι από την ψευδαίσθηση ότι ο π. Γεώργιος χρειάζεται τη δική μου «υπεράσπιση», καθώς κατά την Παύλεια ...

Στο οδοιπορικό του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ στην Ιερά Μονή της Παναγίας της Προυσιώτισσας ο προηγούμενος της Μονής Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος μιλάει στον δημοσιογράφο Δημήτρη Στρουμπάκο για τα θαύματα της Παναγίας. Ο Γέροντας εξιστορεί ότι και του ίδιου του μίλησε η Παναγία σημειώνοντας ότι η Παναγία ως μητέρα του Θεού και ημών κάνει αυτό που θέλει η ίδια για τον καθένα μας. Πηγή: www.orthodoxianewsagency.gr Ρεπορτάζ: Δημήτρης Στρουμπάκος, κάμερα: Ανδρέας Χαλκιόπουλος, μοντάζ: Τάκης Ποδαρόπουλος

Ο Αν. Καθηγητής Σωτήριος Δεσπότης, Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, στο πρώτο μέρος της συνέντευξής του στην Πεμπτουσία αναφέρεται στην Ιεραποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Κορέα με αφορμή της επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχου στη Κορέα και την εκεί παρουσία του κ. Δεσπότης ως Προέδρου του Πατριαρχικού Ιδρύματος Ιεραποστολής για την Άπω Ανατολή.

Ο Βαρλαάμ δίνει την προσοχή σε ορισμένες συνέπειες, όπως τον κίνδυνο πολυθεΐας, στην περίπτωση που υπάρξουν τόσες πολλές άναρχες δυνάμεις, η της δυθεΐας, στην περίπτωση που θεωρήσουμε τις δυνάμεις ενωμένες και διακρίνουμε άναρχη ουσία και άναρχη ενέργεια . Άναρχες αναφέρει ο Παλαμάς είναι οι δυνάμεις του Θεού, οι οποίες συνυπάρχουν αιώνια, όπως η προνοητική δύναμη, η προγνωστική δύναμη, όχι όμως και οι επιμέρους πρόνοιες, προγνώσις και θέλησης . Το επιχείρημα αυτό συνεχίζεται και στο τρίτο βιβλίο. Ο Βαρλαάμ απέρριπτε μέθεξη της χάριτος και θεωρούσε σύμφωνα με τον Παλαμά αιρετικό και Μασσαλιανό τον Γρηγόριο Νύσσης ο οποίος ομιλεί για αυτήν. Αν έβλεπαν τον Θεό οι άνθρωποι θα γίνονταν άγγελοι, αλλά ο καλύτερος από εμάς απέχει πολύ από τον κατώτερο των αγγέλων. Να ...

του Φώτη Κόντογλου Κάθε χρόνο ο Άγιος Βασίλης, τις παραμονές της Πρωτοχρονιάς γυρίζει από χώρα σε χώρα κι από χωριό σε χωριό και χτυπά τις πόρτες, για να δει ποιος θα τον δεχτεί με καθαρή καρδιά.  Μια χρονιά λοιπόν, πήρε το ραβδί του και τράβηξε.  Ήτανε σαν καλόγερος ασκητής, ντυμένος με κάτι μπαλωμένα παλιόρασα, με χοντροπάπουτσα στα ποδάρια του και μ’ ένα ταγάρι περασμένο στον ώμο του. Γι’ αυτό τον παίρνανε για διακονάρη και δεν τ’ ανοίγανε την πόρτα. Ο Άγιος Βασίλης έφευγε λυπημένος, γιατί έβλεπε την απονιά των ανθρώπων και συλλογιζότανε τους φτωχούς που διακονεύουνε, επειδής έχουνε ανάγκη, μ’ όλο που αυτός ο ίδιος δεν είχε ανάγκη από κανέναν κι ούτε πεινούσε ούτε κρύωνε. Αφού βολόδειρε από δω κι από κει ...

Τελευταία ημέρα του χρόνου σήμερα και έσυρα τα βήματά μου, ύστερα από πολύ καιρό, ως το φτωχό κατοικητήριο του σεβαστού μου Γέροντα για να πάρω την ευχή του για το νέο χρόνο. Μετά τα τυπικά μπήκαμε κατευθείαν στα βαθειά. Πώς πάμε Γέροντα; Τι βλέπεις; Τι ζούμε; Τι έρχεται; Τι μάς περιμένει; Υπάρχει ελπίδα; Ο Γέροντας άρχισε χωρίς δυσκολία να απαντάει στα ερωτήματα αυτά, σαν να του είχαν από καιρό τεθεί και σαν να είχε έτοιμες τις απαντήσεις: «Το πώς πάμε το ζούμε όλοι. Κανένας δεν είναι ευχαριστημένος. Όλοι βγάζουν μια πίκρα για όλα και δεν ακούς μια καλή κουβέντα. Έχει δυστυχώς διαμορφωθεί μια κοινή πλέον συνείδηση ότι η ζωή μας και το μέλλον μας έχουν αμετάτρεπτα βυθιστεί σε ένα πρωτόγνωρο κολαστήριο, το ...