Πεμπτουσία

ΓΛΩΣΣΑ-ΥΦΟΣ-ΔΙΑΣΚΕΥΗ Το έργο του Αναγνώστη είναι σαν ένα προσωπικό ημερολόγιο στο οποίο καταγράφει όσα έζησε ο ίδιος. Έτσι, απουσιάζουν κάποια απαραίτητα στοιχεία-λεπτομέρειες της μάχης και της καταστροφής της Θεσσαλονίκης στα οποία δεν ήταν παρών. Αυτό καθιστά το έργο του ελλιπές και χωρίς ιδιαίτερη ζωντάνια. Όμως από τις ελλείψεις, τις αδυναμίες και την απλότητα φαίνεται η αξιοπιστία του έργου, η γνησιότητα και η ειλικρίνια. Γι’αυτό είναι και η πιο σημαντική πηγή για την άλωση της Θεσσαλονίκης. Η διήγηση του Αναγνώστη δεν έχει σωθεί. Υπάρχει η αντιγραφή του έργου στον κώδικα 172 της βιβλιοθήκης του Βατικανού. Το κείμενο αυτό του κώδικα έχει αρκετά προβλήματα: η στίξη δεν είναι καλή, ούτε και ο συλλαβισμός, χρησιμοποιεί κεφαλαία γράμματα μέσα στις λέξεις και έχει πάρα πολλά ορθογραφικά ...

Φθάνουμε στο τέλος της Στ΄ εβδομάδας των Νηστειών. Το Σάββατο αυτής της εβδομάδας, θυμόμαστε την Ανάσταση του Λαζάρου. Ο φίλος του Κυρίου μας, ο Λάζαρος ζούσε με τις αδελφές του, τη Μάρθα και τη Μαρία, στη Βηθανία. Πολλές φορές είχαν φιλοξενήσει τον Κύριο και είχαν ακούσει το σωτήριο κήρυγμά Του. Κάποτε ο Λάζαρος ασθένησε βαριά και πέθανε. Οι αδελφές του ειδοποίησαν τον Κύριο κι Εκείνος έσπευσε κοντά τους. Η Μάρθα Του είπε με βεβαιότητα πως αν είχε προλάβει να βρεθεί κοντά στον αδελφό της, όταν ήταν ασθενής, θα τον είχε θεραπεύσει και θα ήταν τώρα ζωντανός μαζί τους. Εκείνος της απάντησε πως Αυτός είναι η Ζωή και η Ανάσταση κι όποιος πιστεύει σ΄Αυτόν θα έχει αιώνια ζωή, ακόμα κι αν κάποια μέρα ...

Το 2013, με τη συμπλήρωση εξήντα σχεδόν χρόνων από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ ο φιλόσοφος παιδαγωγός και πολυγραφότατος συγγραφέας Μιχαλάκης Ι. Μαραθεύτης εκδίδει τον τρίτο στη σειρά συγκεντρωτικό τόμο υπό τον ως άνω τίτλο με αναδημοσιεύσεις αξιόλογων κειμένων από εφημερίδες και φιλολογικά περιοδικά της Κύπρου και της Ελλάδας, βιβλιοπαρουσιάσεις, καθώς και αφυπνιστικές ομιλίες σε εθνικές επετείους, εθνικά μνημόσυνα και αποκαλυπτήρια προτομών αγωνιστώνείτε εκτενέστερες διαλέξεις στην Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών καιστον Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός»· θησαυρίσματα από τη συγγραφική του παρακαταθήκη, εμπνευσμένα από το έπος του 1955-1959 και τις ηρωικές θυσίες των γενναίων παλικαριών του, που υπαγόρευε η Κάλβεια αρετή και τόλμη της Ελευθερίας. Το βιβλίο μαζί με τα προηγούμενα άλλα δύο, Ακτινοβολίες του ’55 (1993) και Ηρωικοί απόηχοι του ’55 ...

Παρά τις διαφορές τους όμως, υπάρχουν και αρκετές ομοιότητες. Αυτές εντοπίζονται στο ότι και οι δύο συγγραφείς ζουν σε μεταβατικές εποχές, αποκτούν την εμπειρία της πολιτικής ζωής και έχουν παρόμοιους στόχους. Και οι δύο αυτοί άνδρες ζήσανε σε εποχές που υπήρχαν πολλές συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Ο Φώτιος, κατά τη μεταβατική εποχή του 9ου αιώνα, έζησε αλληλοκαθαιρέσεις και δολοφονίες εκκλησιαστικών και πολιτικών αρχόντων και εξορίες. Ο Μακιαβέλι από την άλλη, έζησε σε μια εποχή, κατά την οποία η Ιταλία υπέφερε από τις επιθέσεις και κατακτήσεις των Γάλλων, των Ισπανών και των Γερμανών και αναζητούσε την ενότητά της. Μαστιζόταν από τυράννους και από τις συγκρούσεις οικογενειακών φατριών, των Αλβέρτι και Ρίτσι καθώς και των Άλβιτσι και των Μεδίκων. Με δυο λόγια, υφίστατο ...

Παρουσίαση στο Μόναχο του γεγονότος με ιστορικές μαρτυρίες και επιστημονικές μελέτες Στο Πολιτιστικό Κέντρο «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος» στο Μόναχο, έλαβε χώρα η παρουσίαση του βιβλίου «ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ – ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΣΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ» από τον κ. Χάρη Σκαρλακίδη, ερευνητή και συγγραφέα του βιβλίου. Το βιβλίο αυτό έχει ήδη εκδοθεί σε εννέα γλώσσες και συνιστά «την πρώτη πλήρη ιστορική έρευνα περί του Αγίου Φωτός -με παράλληλη παράθεση 20 μεσαιωνικών χειρογράφων από τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες του κόσμου» (Σκαρλακίδης). Ο κ. Σκαρλακίδης κατάγεται από τη Δράμα και είναι απόφοιτος της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο κ. Σκαρλακίδης βίωσε ο ίδιος την παρουσία του Αγίου Φωτός στον ιερό Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα το Μέγα Σάββατο του έτους 1998 και ...

– Τι θα φέρει μαζί της η άνοιξη; ρωτούσε όλο αγωνία ο Γιωργής τη νουνά του. Εκείνη τον κοιτούσε τρυφερά, φιλούσε το ξανθωπό του κεφαλάκι κι έλεγε: – Την Πασχαλιά, κορώνι μου, θα φέρει! – Και τι άλλο, νουνά; – Και μια μεγάλη λαμπροκουλούρα θα φέρει και τη λαμπάδα του Χριστού και τα παπουτσάκια σου από την πόλη! Μα και τον αϊ-Γιώργη καβάλα στ΄ άλογο θα φέρει! Και τότε θα πάμε στο βουνό, στην εκκλησιά του αγίου, να τον γιορτάσουμε με προσφορά και αρτοκλασία και με όλες τις τιμές που του πρέπουν. Και μαζί με τον άγιο θα γιορτάσουμε και τον Γιωργή μας! Με κεράσματα και με τραγούδια, με χορούς και πανηγύρια! Κι ύστερα η νουνά έπιανε να λέει του αϊ-Γιώργη την ιστορία, που ...

Τῷ Εντιμότατῳ κυρίῳ Νικολάῳ Γκουράρῳ, Προέδρῳ τοῦ Ἰνστιτούτου Ἐρεύνης, Διασώσεως καί Προβολῆς Πνευματικῶν καί Πολιτιστικῶν Παραδόσεων «Ἅγιος Μάξιμος ὁ Γραικός», Γενικῷ Διευθυντῇ τῆς «Πεμπτουσίας», τέκνῳ τῆς ἡμῶν Μετριότητος ἐν Κυρίῳ ἀγαπητῷ, χάριν καί εἰρήνην παρά Θεοῦ. Ἀνταποκρινόμενοι εἰς τό αἴτημα τῆς ὑμετέρας ἀγαπητῆς Ἐντιμότητος, ἀσμένως ἀποστέλλομεν ὑμῖν τό παρόν Πατριαρχικόν Γράμμα, ἐπευλογοῦντες τήν προσπάθειαν προβολῆς τῆς πνευματικῆς καί πολιτιστικῆς προσφορᾶς τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Γραικοῦ ἐκ μέρους τοῦ καθ’ ὑμᾶς Ἰνστιτούτου καί τῆς «Πεμπτουσίας», ὲπί τῇ συμπληρώσει πέντε αἰώνων ἀπό τῆς μεταβάσεως αὐτοῦ εἰς Ρωσσίαν. Ὁ Μάξιμος ὁ Γραικός, τέκνον τῆς Ἄρτης, τῆς ἱστορικῆς Πρωτευούσης τῶν Δεσποτῶν τῆς Ἠπείρου καί Βατοπαιδινός μοναχός, ἀνεδείχθη νέος φωτιστής τοῦ Ρωσσικοῦ λαοῦ, συμβαλῶν μεγάλως εἰς τήν πνευματικήν καί πολιτιστικήν αὐτοῦ ἐξύψωσιν. Ἠ θαυμαστή δρᾶσις καί προσφορά ...

Τα ξημερώματα της Τετάρτης, 28ης Μαρτίου, εκοιμήθη ο Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων Ιάκωβος, ύστερα από πολύμηνη δοκιμασία της υγείας του. Τις τελευταίες ημέρες νοσηλευόταν σε Θεραπευτήριο της Κωνσταντινουπόλεως. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τέλεσε, το πρωί της Τετάρτης, στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό, Τρισάγιο υπέρ Αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού Μητροπολίτου κυρού Ιακώβου, παρουσία Ιεραρχών του Θρόνου, της Πατριαρχικής Αυλής και των εργαζομένων στο Πατριαρχείο. Το μεσημέρι συνήλθε η ευρισκόμενη στην Πόλη Ιεραρχία του Θρόνου προκειμένου να αποφασίσει για τα διαδικαστικά της εξοδίου Ακολουθίας καθώς και για να αναγγείλει, κατά την εκκλησιαστική παράδοση, και επισήμως την εκδημία του μακαριστού Ιεράρχου. Κατά την σύσκεψη, μετά την ανακοίνωση της κοιμήσεως του αειμνήστου Ιεράρχου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και την προσφορά του μακαριστού Αρχιερέως προς την Μητέρα Εκκλησία. ...

Του Στάθη Κεφαλούρου Μου ’παν για κάποιον που χθες το μεσημέρι είχε μόνο ένα ευρώ στη τσέπη. Με χαρά σκέφτηκε πως θα μπορούσε να αγοράσει δύο κουλούρια μέχρι το απόγευμα που θα γύριζε στο σπίτι. Την στιγμή ακριβώς που το σκέφτηκε βλέπει μια κυρία στα γόνατα να ζητά ελεημοσύνη. Φορούσε μαντήλι στα μαλλιά, είχε κόκκινα μάγουλα κι ελαφρώς ασιατικά χαρακτηριστικά. Κρατούσε μια εικόνα της Παναγίας στο χέρι. Κοντοστάθηκε, σκέφτηκε, έβαλε το χέρι στη τσέπη και της έδωσε το μοναδικό του ευρώ. Με την πράξη του αυτή χάρηκε πολύ. Πολύ περισσότερο κι από την σκέψη πως με το ευρώ αυτό θα μπορούσε να αγοράσει δύο κουλούρια μέχρι να γυρίσει στο σπίτι. Θυμήθηκε τους βίους πολλών αγίων που έλεγαν πόσο χαρούμενοι ένιωθαν με ...

Γέροντας Αρσένιος ο Σπηλαιώτης, μέρος 11ο. Ανάγνωση από το ομώνυμο βιβλίου του Μ.Ι.Δ. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ι.Μ. Λεμεσού. Διαβάζει η κυρία Όλγα Κοκκίνου. Your browser does not support the audio element.

Η ανατροφή ενός παιδιού είναι πολύ σημαντική υπόθεση, στα πλαίσια μιας «υγιούς» οικογένειας, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο που θα συντελέσει στην ομαλή ανάπτυξη του, βασισμένη σε γερά θεμέλια. Το να διαχειρίζεται κανείς έμψυχο υλικό όπως είναι τα παιδιά μας, δεν είναι εύκολη και απλή υπόθεση. Είναι πολύ σημαντικός και πολύ ιδιαίτερος ο τρόπος που μεγαλώνει και αναπτύσσεται ένα παιδί και αποτελεί τον πλέον καθοριστικό παράγοντα για την εν δυνάμει ενσωμάτωση του, αργότερα στις κοινωνικές ομάδες που θα ενταχθεί προκειμένου να είναι λειτουργικός και παραγωγικός. Απαιτείται υπευθυνότητα και σύνεση από την πλευρά ενός γονιού προκειμένου να δομήσει έναν σωστό χαρακτήρα που θα μπορεί να ανταπεξέλθει αργότερα στις προκλήσεις της ζωής του. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός παιδιού παίζουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας ...

Ποτέ τα μεγάλα και άγια διαστήματα πνευματικής περισυλλογής, δεν ξεφεύγουν από την καταιγίδα πειρασμών. Ποτέ η αγία Νηστεία και η αύξηση της προσευχής, δεν διαφεύγει από τις παγίδες του εωσφόρου. Ποτέ οι αγίες και μεγάλες ημέρες της Εκκλησίας, δεν είναι ανέφελες από την παρουσία της διαβολικής απειλής. Ο Ίδιος ο Χριστός, στις σαράντα μέρες πνευματικής περισυλλογής, νηστείας και προσευχής, βρέθηκε αντιμέτωπος με τους πειρασμούς του διαβόλου. Με δεδομένο αυτό, το ότι δηλαδή ο Ίδιος ο Χριστός πειράχτηκε από τον διάβολο, δεν είναι παράδοξο όσοι ακολουθούν τα χνάρια Του στο δρόμο του Ευαγγελίου, να γίνονται αποδέχτες πλήθους παγίδων που στήνει με μαστοριά ο διάβολος. Μάλιστα, όσο ο Χριστιανός εντείνει τον αγώνα του, τόσο και ο διάβολος αγωνίζεται πιο πολύ για να τον ...

Ομιλία κατά το εορτασμό τής Εθνικής Επετείου τής 25ης Μαρτίου 1821 στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσός (24.3.18) Κύριε πρόεδρε θέλω να σας ευχαριστήσω τόσο εσάς όσο και το Δ.Σ. τού Συλλόγου για την πρόσκληση, διότι η ανάθεση της εκφώνησης του πανηγυρικού λόγου του σημερινού εορτασμού από το επίσημο βήμα του ιστορικού αυτού Συλλόγου, αποτελεί εξαιρετική τιμή για τον ομιλούντα. Και τώρα επιτρέψατέ μου και σεις κ. Πρόεδρε, αφενός μεν, να ευχαριστήσω –όχι δευτερευόντως αλλά κυρίως και αυτοτελώς– όλους τους προσελθόντες στην πνευματική αυτή εορτή και, αφετέρου, να δηλώσω ότι η παρουσία όλων ανεξαιρέτως αποτελεί ομοίως εξαιρετική τιμή προς το πρόσωπο τού ομιλούντος. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σήμερον της σωτηρίας ημών το Κεφάλαιον, και του απ᾽ αιώνος Μυστηρίου η φανέρωσις· ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται, και ...

Κατά τη διάρκεια της συγγραφής της διδακτορικής μου διατριβής, τη δεκαετία του ’90, με τίτλο «Η χρήση της Αγίας Γραφής εναντίον των αιρέσεων από τον Άγιο Επιφάνιο Κύπρου», Θεσσαλονίκη 1998, μεταξύ των άλλων μελέτησα και το άρθρο του αειμνήστου καθηγητού της Θεολογίας Παναγιώτη Χρήστου, με τίτλο: «“Ενοφυλία το ιδεώδες των Γνωστικών”, Κληρονομία,τομ. 5. τευχ. 1, Θεσσαλονίκη 1973, σελ. 1-16». Εκείνη τη χρονική στιγμή, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι το συγκεκριμένο άρθρο θα ήταν τόσο επίκαιρο όσο ποτέ σήμερα, και θα μας βοηθούσε να απαντήσουμε στις ανθρωπολογικές και θεολογικές προκλήσεις που αναφύονται από την πρόσφατη εμφάνιση των διαφόρων θεωριών περί των έμφυλων ταυτοτήτων, περί διαχωρισμού ανάμεσα στο βιολογικό (sex) και το κοινωνικό φύλο(Gender), περί αποδόμησης των έμφυλων συμπεριφορών και έμφυλων ρόλων ...

Ο Γέρων Εφραίμ, Δικαίος της Βατοπαιδινής Σκήτης του Αγίου Ανδρέου (Σεράι) στις Καρυές, μιλάει για τον Μεγάλο Κανόνα του Αγίου Ανδρέου Κρήτης, ένα θαυμάσιο ποιητικό έργο που οδηγεί τον άνθρωπο σε συναίσθηση της αμαρτωλότητάς του και, μέσω της συντριβής και της μετάνοιας, κοντά στον Θεό.   Your browser does not support the audio element.

Καθώς μέσα από την αχλύ του πρώιμου ερημιτικού αναχωρητισμού στην χερσόνησο του Άθω αναδύεται, στα μέσα του 10ου αιώνα, ο οργανωμένος κοινοβιατισμός με πρότυπο την Μεγίστη Λαύρα, ταυτοχρόνως εγκαθίσταται στο αγιώνυμον Όρος και το πνεύμα της λογιοσύνης ως θεμελιώδους στοιχείου της αθωνικής μοναστικής ζωής. Καταλυτικός παράγοντας για την εδραίωση του φαινομένου στάθηκε το παράδειγμα του αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη, ιδρυτή της Λαύρας και της κοινοβιακής αθωνικής ζωής, ο οποίος ήταν φορέας του λογίου πνεύματος, με λαμπρές σπουδές (στην Κωνσταντινούπολη ή / και στην Τραπεζούντα), καλλιγράφος ο ίδιος και συλλέκτης βιβλίων, που η προσωπική του βιβλιοθήκη, εγκατεστημένη εξαρχής σε χωρική συνάφεια με το κελλί του, στον όροφο του καθολικού, παραπλεύρως των κατηχουμένων, αποτέλεσε και τον πυρήνα της πλουσιότατης βιβλιοθήκης της Μονής. Βυζαντινοί ...

O συναξαριστής πολλές φορές προβάλλει πρότυπα υπακοής σ’ εκείνη την πρώτη εντολή του Θεού στους πρωτοπλάστους, δηλαδή την νηστεία, μεταξύ αυτών και ένα δεκαπεντάχρονο παιδί, τον Άγιο Ιωάννη τον Μονεβασσιώτη, ο οποίος τηρώντας την νηστεία, ένα απ’ εκείνα τα «μικρά» όπως την χαρακτήρισε αξιώθηκε να γίνει ουρανοπολίτης και να βρεθεί εκ δεξιών του Δεσπότου Χριστού. Ο Ιωάννης, αφού το 1770 οι Τούρκοι φόνευσαν τον ιερέα πατέρα του, αιχμαλωτίστηκε μαζί με την μητέρα του στην Λάρισα κι έπειτα πουλήθηκε σ’ έναν άτεκνο Αγαρηνό Θεσσαλονικέα, ο οποίος στην πορεία προσπάθησε να τον τουρκέψει. Κατά την νηστεία του δεκαπενταυγούστου ο Μάρτυς δεν θέλησε να αρτυθεί, έτσι γι όλες αυτές τις ημέρες κλείσθηκε σ’ ένα υπόγειο και πότε ο αφέντης του τον κρεμούσε και τον κάπνιζε με ...

Οι αιτίες εμφάνισης της σκλήρυνσης κατά πλάκας δεν έχουν διευκρινιστεί. Η πεποίθηση των επιστημόνων είναι ότι οφείλεται στη παρεκκλίνουσα συμπεριφορά του ανοσοποιητικού συστήματος το οποίο επιτίθεται στον νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο. Το ίδιο το ανοσοποιητικό οδηγεί ορισμένα από τα κύτταρα του οργανισμού να στραφούν εναντίον των νευρικών ινών καταστρέφοντας την μυελίνη ουσία, το περίβλημα των νευρώνων που τους επιτρέπει να επικοινωνούν μεταξύ τους. Η βλάβη διαταράσσει τα νευρικά σήματα σαν το βραχυκύκλωμα που προκαλείται από ένα φθαρμένο ηλεκτρικό καλώδιο. Εάν η διαδικασία που προκαλεί τη φλεγμονή δεν αντιμετωπιστεί, τελικά η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει μόνιμο νευροεκφυλισμό. Τα αποτελέσματα είναι πόνος για τον ασθενή, αναπηρία και στις σοβαρές περιπτώσεις ακόμα και ο θάνατος. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν θεραπείες που να ...

Ομιλία του Ιερομονάχου Μύρωνος Σιμωνοπετρίτη για τον βίο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Η ομιλία έγινε στο Μετόχι της Αναλήψεως της Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας στο Βύρωνα Αττικής. Your browser does not support the audio element.

Η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης (ΟΑΚ), η Σχολή Επιστημών Υγείας Πανεπιστημίου Κρήτης, η Σχολή Επιστημών Υγείας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το Εργαστήριο Βιοηθικής Πανεπιστημίου Κρήτης, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ Κρήτης), το Τμήμα Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Πατρών και η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, διοργανώνουν Διεπιστημονικό Συμπόσιο, με θέμα «Η ζωή πριν τον θάνατο: ευ ζην και ευ θνήσκειν» στις εγκαταστάσεις της ΟΑΚ (Κολυμπάρι Χανίων) από 29 Μαρτίου (απόγευμα) έως 1 Απριλίου 2018 (μεσημέρι), το οποίο αποτελεί τη δεύτερη συνάντηση του Διεπιστημονικού Συμποσίου, με θέμα «Πότε πρέπει να πεθαίνουμε;», που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από 28 έως 30 Απριλίου 2017. (βλ. http://ppp.conf.uoi.gr/). Στόχος του Συμποσίου είναι να αναδείξει μία σειρά από φλέγοντα ζητήματα που αφορούν αποφάσεις γύρω από το τέλος του ανθρώπινου βίου και να εμβαθύνει ...